HISTORIA
RODU JACZYŃSKICH
Protoplastą rodu Jaczyńskich h. Dąbrowa osiadłego w północno wschodniej części ziemi wiskiej był Jakub z Rębkowa koło Pułtuska, który w lipcu 1424 r. otrzymał z bratem Piotrem w nagrodę za zasługi od księcia mazowieckiegoJanusza I 10 włók ziemi położonych nad rzeczką Ponikłymstokiem, dopływie Ławy, a ta Wissy. Książę Władysław I w 1437 r. odnowił im to nadanie, powiększone do 12 włók o łąki między Bukowem i Ławskiem. Od skrótu imienia Jakub i nazwy rzeczki nad którą lokowano wieś, otrzymała ona nazwę Jaki-Ponikłystok. Ponikłystok, to rzeka która często miejscami wysycha, a swój bieg kończy w wyniku wsiąkania wody w grunt, zazwyczaj piaszczysty.
W 1471 r. bracia Jan i Wojciech Jaczyńscy, wójtowie w Żebrach, kupili od księcia 5 włók nad Gołą Bielą, gdzie powstała wieś Zaborowo Goła Biel. Poszedł od nich ród Zaborowskich h. Dąbrowa.
Wg. Uruskiego Paweł Jaczyński syn Jakuba w 1669 r. pieczętował się h. Jastrzębiec.
W 1697 r. Kazimierz, Marcin, Paweł, Stanisław i Tomasz Jaczyńscy h. Jastrzębiec podpisali elekcję króla Polski Augusta II Mocnego.
W 1676 r. wieś Jaki była podzielona na 4 działy, z których trzy należały do Jaczyńskich, a jeden do Konopki, a w 1783 r. w Jakach było 10 działów, przy czym 1 dział należał do Jaczyńskiego, 2 działy do Kurkowskiego, 4 działy do Niebrzydowskiego i 3 działy do Świderskiego.
Wg Regestr diecezjów Franciszka Czajkowskiego
w 1783 r. w parafiach dekanatu wąsoskiego
Jaczyńscy (pieczętujący się herbem) mieszkali w:
par. Grabowo – Muzgi w całości,
par. Radziłów – Mścichy 3/35, Święcienin 4/36,
par. Romany – Grzymki 2/15, Kurkowo 3/28, Rogale 4/91, Rosochate 2/6,
par. Słucz – Jaki 1/10, Nieciki 1/91, Rydzewo Pieniążek 1/3, Szymany 1/21,
Rozwijając wywód S. Uruskiego (patrz zdjęcie wyżej) w 1755 r. dziedzicem wsi Rydzewo i Wiązownica w ziemi wiskiej był Bernard Jaczyński, ożeniony z Wiktorią Wroczyńską. Urodzony w ich małżeństwie syn Leon, komornik ziemski wiski (wzm. 1792 r.) poślubił Katarzynę Mazewską, która urodziła syna Józefa wylegitymowanego w 1844 r. w Królestwie ze szlachectwa. Drugi z synów Bernarda i Wiktorii, Franciszek Jaczyński w 1785 r. poślubił w Grajewie Marciannę Popowską, która mogła ur. się 1766 r. w Popowie jako c. Stefana i Franciszki z Modzelewskich. W małżeństwie Franciszka i Marcianny Jaczyńskich ur. się co najmniej troje dzieci
Karolina, Romuald i Kazimierz
Karolina (?) dwa razy stawała zaślubnym kobiercu. Jako wdowa po Janie Szymanowskim, w 1836 r. poślubiła w Grabowie Rocha Modzelewskiego, ur. w Rębkowie, s. Anzelma i Franc. z Modzelewskich.
Romuald (1799-1839) w1829 r. poślubił w Rutkach Kossakach Krystynę Wojno (1810-1836), ur. w Wojnach p. Rutki Kossaki, c. Macieja i Agnieszki z Dobrzyńskich. Osiedli w Kołomyji Dwór p. Kołaki Kościelne, gdzie ur. się ich synowie: Gustaw (1833-1904) i Ludwik (1836-1890). Obaj zmarli w Stelmachowie p. Tykocin.
Kazimierz (1806-1855) drugi syn Franciszka zmarł w Piątnicy. W 1844 r. wylegitymował się z bratankiem Gustawem (1833-1904) w Królestwie ze szlachectwa.
PRZYKŁADY
LINII GENEALOGICZNYCH:
A. LINIA PAWŁA JACZYŃSKIEGO
Paweł Jaczyński pozostawał w związku małżeńskim z Franciszką Bagińską. Osiedli w Jakach p. Słucz, gdzie ur. się ich synowie Kazimierz i Wojciech. Na ojcowiżnie w Jakach pozostał Wojciech, a Kazimierz osiadł w Bukowie Dużym.
1. Wojciech (? -1885) s. Pawła
- <1837 r. poślubił Magdalenę Jaczyńską. Z dzieci ur. w ich związku:
1.1 Marianna (1835-1886) c. Wojciecha
- w 1854 r. poślubiła w Słuczu Antoniego Konopkę (1830- ?), ur. w Konopkach Monetach p. Grabowo, s. Jozefa i Barbary ze Skrodzkich. Dzieci 2 ur. w 2 Konopkach Monetach.
1.2 Józef (1827-1883) s. Wojciecha
- <1857 r. poślubił Teofilę Sokołowską, c. Jakuba i Józefy z Karwowskich. Teofila w 1884 r. poślubiła w Słuczu Józefa Truszkowskiego, s. Wojciecha i Ann y z Niebrzydowskich. W małżeństwie Józefa i Teofily Jaczyńskich ur. się w Jakach co najmniej 10 dzieci, z których rodziny założyli:
1.2.1 Aleksandra (1874- ?) c. Józefa
- w 1892 r. poślubiła w Słuczu Franciszka Gutowskiego (1857- ?), ur. w Świdrach Podleśnych, s. Tomasza i Katarzyny z Kiełczewskich. Dzieci 1 ur. w Andrychach.
1.2.2 Antonina (1866-1905) c. Józefa
- w 1889 r. poślubiła w Słuczu Antoniego Wiszowatego (1862- ?), ur. w Gutach Starych, s. Ksawerego Weroniki z Sikorskich. Dzieci b.d.
1.2.3 Bolesław (1878- ?) s. Józefa
- w 1909 r. poślubił w Drozdowie Stanisławę Rutkowską (1879- ?), ur. w *Rutkowskich, c. Kazimierza i Salomei z Rogowskich. Dzieci b.d.
1.2.4 Józef (1859- ?) s. Józefa
- <1884 r. poślubił Rozalię Dąbrowską (1861-1918), ur. w Chrostowie p. Jedwabne (+Jaki), c. Stanisława i Julianny z Wądołowskich. Dzieci 8 ur. w Jakach. Z tych Józefa w 1911r. poślubiła w Słuczu Aleksandra Konopkę (1885- ?), ur. w Łojach Awissa, s. Jana i Wiktorii z Rydzewskich.
1.2.5 Stanisław (1863- ?) s. Józefa
Jan (1871- ?) s. Józefa
- patrz tabela 1
2. Kazimierz (1798-1880) s. Pawła
- patrz tabela 2
B. LINIA WIKTORA JACZYŃSKIEGO
Wiktor Jaczyński przed 1820 r. poślubił Annę Niebrzydowską. Osiedli w Jakach p. Słucz, gdzie ur. się co najmniej 6-ro ich dzieci. Rodziny założyli:
1. Agnieszka (1821- ?) c. Wiktora
- w 1840 r. poślubiła w Słuczu Adama Danowskiego (1815-1892), ur. w Sulewie Kownatach (+Sulewo Kownaty), s. Jana i Anieli z Borawskich. Dzieci 5 ur. w Sulewie Kownatach.
2. Karolina (1826- ?) c. Wiktora
- w 1845 r. poślubiła w Słuczu Władysława Niecikowskiego (1819- ?), ur. w Niecikach, s. Pantaleona i Marianny z Michnowskich. Dzieci 3 ur. w Niecikach.
3. Wiktoria (1832- ?) c. Wiktora
- w 1852 r. poślubiła w Słuczu Franciszka Sulewskiego (1832- ?), ur. w Szymanach, s. Tomasza i Anny z Rydzewskich. Dzieci 4 ur. w Szymanach.
4. Franciszka (1838- ?) c. Wiktora
- w 1863 r. poślubiła w Słuczu Adama Borawskiego (1823- ?), ur. w Konopkach, s. Mateusza i Katarzyny z Pieńkowskich. Dzieci 2 ur. w Rydzewie Szlacheckim.
5. Jan (1830- ?) s. Wiktora
- w 1850 r. poślubił w Wąsoszu Teofilę Łempicką (1826- ?), ur. w Bagienicach, c. Stanisława i Katarzyny z Danowskich. Dzieci 5 ur. w Jakach. Rodziny założyli:
5.1 Paulina (1865- ?) c. Jana
- w 1882 r. poślubiła w Słuczu Franciszka Modzelewskiego (1862- ?), ur. w Wąsoszu, s. Michała i Wiktorii z Czaplickich. Dzieci 4 ur. w Jakach.
5.2 Józefata (1855- ?) c. Jana
- w 1876 r. poślubiła w Słuczu Franciszka Kurzątkowskiego (1844- ?), ur. w Sokołach, s. Antoniego i Wiktorii. Dzieci b.d.
5.3 Balbina (1863- ?) c. Jana
dwa razy stawała na ślubnym kobiercu
- w 1878 r. poślubiła w Słuczu Kajetana Kieliana (1846-1918), ur. w Bagienicach (+Bagienice), s. Mikołaja i Anieli z Klimaszewskich. Dzieci b.d.
- w 1919 r. poślubiła w Wąsoszu Jana Pieńczykowskiego (1853- ?), ur. w Łękowie, s. Augustyna i Antoniny z Mścichowskich. Dzieci b.d.
5.4 Antoni (1867- ?) s. Jana
dwa razy stawał na ślubnym kobiercu
- w 1893 r. poślubił w Romanach Salomeę Gardocką (1853-1918), ur. w Rydzewie Szlacheckim (+Gardoty), c. Wojciecha i Antoniny z Drozdowskich. Dzieci b.d.
- w 1919 r. poślubił w Szczuczynie Mariannę Wiśniewską (1880- ?), ur. w Milewie, c. Konstantego i Pauliny z Żebrowskich. Dzieci b.d.
5.5 Józef (1851- ?) s. Jana
- w 1876 r. poślubił w Niedźwiadnej Mariannę Wiśniewską (1859- ?), ur. w Milewie, c. Łukasza i Julianny ze Świderskich. Dzieci 3 ur. w Boczkach, Wierzbowie. Rodziny założyli
- patrz tabela 1
6. Stefan (1834- ?) s. Wiktora
- w 1854 r. poślubił w Wąsoszu Karolinę Wiśniewską (1834- ?), ur. w Szwelczynie, c. Antoniego i Wiktorii z Mieczkowskich. Dzieci 10 ur. w Szwelczynie. Rodziny założyli
- patrz tabela 2
