HISTORIA
RODU OLSZEWSKICH
Książę mazowiecki Janusz I w 1421 r. dał u źródeł Jurca nad Kubrą, gdzie powstały rok wcześniej wsie Mieczki-Czarne i Mieczki-Sucholaski, 20 włók Mikołajowi, Dobiesławowi, Pawłowi, Maciejowi, Świętosławowi, Daćbogowi i Stanisławowi pochodzących z Moksic w ziemi zakroczymskiej. Mikołaj wziął 10 włók, Dobiesław 2,5 włóki, Paweł i Maciej 2,5 włóki, a Świętosław, Daćbog i Stanisław razem 5 włók. Za włóki te zapłacili oni księciu Władysławowi I w 1436 r. 20 kop gr. Powstałą wieś nazwano Olszewo-Góra biorąc nazwę od wsi Olszewo pod Ostrołęką, sprzedanej przez Moksickich Jakuszowi z Niecikowa. Potomkowie wspomnianych osadników w ziemi wiskiej przyjęli nazwisko Olszewski legitymujących się h. Rawa (Rawicz).
Wg. herbarza „Rodzina. Herbarz szlachty polskiej” Seweryna Uruskiego w ziemi łomżyńskiej Olszewscy pieczętowali się herbami: Bończa, Kościesza, Lubicz, Pomian. Wielu pieczętujących się h. Lubicz piastowało urzędy w ziemi łomżyńskiej i wybierało królów polskich:
- Paweł podsędek łomżyński (wzm.1615 r.)
- Andrzej sędzia ziemski łomżyński (wzm.1615 r.)
- Walenty podczaszy łomżyński (wzm.1618 r.)
- Jan cześnik łomżyński (wzm.1623 r.), sędzia łomżyński (wzm.1632 r.),
- Jakub burgrabia grodzki łomżyński (wzm.1669 r.)
- Jakub i Paweł elektorzy 1669 r. (wybór króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego)
- Jakub i Wojciech elektorzy 1674 r. (wybór króla Jana III Sobieskiego)
- Aleksander i Jan elektorzy 1697 r. (wybór króla Augusta II Mocnego)
- Maciej elektor 1764 r. (wybór króla Stanisława Augusta Poniatowskiego)
Wspomniany Walenty Olszewski h. Lubicz podczaszy łomżyński (wzm. 1612 r.) został protoplastą wielopokoleniowej linii, osiadłej w parafii Śniadowo w ziemi łomżyńskiej, niestety w linii męskiej zdaje się wymarłej – patrz linia A.
W Olszewie w ziemi wiskiej w 1663 r. na 9 części, 4 należały do Olszewskich, w 1676 r. Olszewskich już tu nie było.
W 1783 r. we wszystkich parafiach dekanatu wąsoskiego brak Olszewskich, którzy posiadali udokumentowane swoje szlachectwo. W Olszewie par. Romany na 130 działów było 15 gospodarstw będących w posiadaniu:
Bagiński 1, Chrzanowski 4, Filochowski 2, Jurski 3, Karwowski 5, Korytkowski 6, Kozikowski 7, Kurkowski 8, Mieczkowski 9, Moniu szkowie 10, Śmiarowski 11, Sobolewska 12, Szczuka 13, Trzaska 14, Żelechowscy 15.
gdzie cyfra oznacza ilość działów pozostająca w posiadaniu danej rodziny.
Przykłady
linii genealogicznych
Pierwszy przykład linii genealogicznej (linia A) jest rozwinięciem wywodu z herbarza S. Uruskiego
– patrz Olszewski h. Pomian.
A. LINIA WALENTEGO OLSZEWSKIEGO
Walenty Olszewski h. Lubicz podczaszy łomżyński (wzm. 1612 r.) był protoplastą wielopokoleniowej linii w parafii Śniadowo w ziemi łomżyńskiej:
Walenty > Andrzej > Mateusz > Stefan > Wawrzyniec >
Wawrzyniec przed 1788 r. poślubił Katarzynę Ratowską. Osiedli w Ratowie Starym p. Śniadowo, gdzie ur. się co najmniej 10 ich dzieci. Rodziny założyli
Anastazja, Łukasz i Jakub
1. Anastazja (1799-1862)
dwa razy stawała na ślubnym kobiercu. W pierwszym związku pozostawała z Fabianem Zarębą (1789-1829). W 1830 r. poślubiła w Śniadowie Tomasza Jastrzębskiego, s. Józefa i Marianny. W obu związkach ur. się w Jastrząbce Młodej co najmniej po 2 dzieci.
2. Łukasz (1795- ?)
3. Jakub (1789- ?)
- patrz tabela 1
B. LINIA FRANCISZKA OLSZEWSKIEGO
Franciszek Olszewski (1729-1809) dwa razy stawał na ślubnym kobiercu:
- <1770 r. poślubił Anastazję n.n. (1740-1780). Dzieci 7 ur. w Ławsku.
- w 1780 r. poślubił w Wąsoszu Mariannę Modzelewską (?). Dzieci 7 ur. w Ławsku.
Z dzieci Franciszka rodziny założyli:
1. Ludwika (1772- ?) c. Franciszka
- w 1812 r. poślubiła w Wąsoszu Józefa Sułkowskiego (1776-1830), ur. w Dobkach Skrodzie p. Grabowo (+Ławsk),
s. Grzegorza i Apolonii. Dzieci 2 ur. w Ławsku.
2. Franciszka (1781-1855) c. Franciszka
dwa razy stawała w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1804 r. poślubiła Antoniego Trzonkowskiego (1779-1832). Dzieci 7 ur. w Świdrach, Ławsku.
- w 1834 r. poślubiła Jana Dmochowskiego (1771-1845), */+ w Ławsku, s. Łukasza i Marianny z Sokołków. Dzieci b.d.
3. Salomea (1786- ?) c. Franciszka
- w 1808 r. poślubiła w Wąsoszu Wawrzyńca Sokołowskiego (1784- ?), ur. w Ławsku, s. Ignacego i Ewy. Dzieci 6 ur. w Ławsku, Świdrach.
4. Bartłomiej (1784-1825) s. Franciszka
- <1807 r. poślubił Annę Załuska (1791-1854), ur. w Ciemiance (+Ławsk), c. Kacpra i Barbary. Dzieci 10 ur. w Ławsku, Zalesiu.
4.1 Franciszka (1813-1878) c. Bartłomieja
trzy razy stawała w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1835 r. poślubiła Michała Kowalewskiego (1798-1838), ur. w Straszewie p. Dłutowo (+Ławsk), s. Antoniego i Marianny. Dzieci 1 ur. w Ławsku.
- w 1841 r. poślubiła Antoniego Dworakowskiego (1822-1853), ur. w Modzelach, s. Andrzeja i Elżbiety z Laszczkowskich. Dzieci 4 ur. w Ławsku.
- w 1861 r. poślubiła Macieja Kiełczewskiego (1815-1879), */+ w Łempicach, s. Antoniego i Teresy z Kuczewskich.
Dzieci b. d.
4.2 Wawrzyniec (1809-1891) s. Bartłomieja
dwa stawał na ślubnym kobiercu:
- w 1831 r. poślubił w Wąsoszu Juliannę Myszkowską (1811-1859), */+ Wąsosz, c. Stanisława i Barbary z Matejków. Dzieci 9 ur. w Wąsoszu.
- w 1860 r. poślubił w Grajewie Józefę Pacewicz (1827-1898), ur. w Wierzbowie (+Sulewo Kownaty), s. Andrzeja i Teresy ze Szwejkowskich. Dzieci 4 ur. w Wąsoszu.
Z dzieci Wawrzyńca rodziny założyli:
- patrz tabela 1
4.3 Rajmund (1820-1893) s. Bartłomieja
dwa razy stawał w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1843 r. poślubił Łucję Laszczkowską (1823-1854), */+ w Ławsku, c. Michała i Marianny z Samełków.
Dzieci 5 ur. w Ławsku.
- w 1854 r. poślubił Katarzynę Murawską (1830-1897), */+ w Wąsoszu, c. Wojciecha i Eleonory z Marczykowskich.
Dzieci 7 ur. w Wąsoszu.
Z dzieci Rajmunda rodziny założyli:
- patrz tabela 2
5. Stanisław (1793-1829) s. Franciszka
dwa razy stawał w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1815 r. poślubił Katarzynę Samełko (1795-1825), */+ w Ławsku, c. Sylwestra i Marianny z Trzonkowskich.
Dzieci 6 ur. w Ławsku.
- w 1825 r. poślubił Salomeę Szczawińską (1801- ?), ur. w Łempicach, c. Pawła i Agnieszki z Przyborowskch.
Dzieci 2 ur. w Ławsku.
Z dzieci Stanisława rodziny założyli:
5.1 Rozalia (1818-1876) c. Stanisława
- w 1838 r. poślubiła w Wąsoszu Franciszka Łepkowskiego (1819-1889), ur. w Modzelach (+Ławsk), s. Łukasza i Marianny z Walewskich. Dzieci 11 ur. w Ławsku, Modzelach.
5.2 Antonina (1826-1892) c. Stanisława
dwa razy stawał na ślubnym kobiercu:
- w 1844 r. poślubiła w Grabowie Stanisława Walewskiego (1821-1852), */+ w Wąsoszu, s. Macieja i Katarzyny z Żurawskich. Dzieci 1 ur. w Ławsku.
- w 1853 r. poślubiła w Wąsoszu Wojciecha Modzelewskiego (1832-1890), */+ w Wąsoszu, s. Marcina i Agnieszki z Jakubowskich. Dzieci 6 ur. w Wąsoszu.
5.3 Jan (1820- ?) s. Stanisława
- <1853 r. poślubił Agnieszkę Kisielewską (1831- ?). Dzieci 6 ur. w Ławsku, Wąsoszu, Boczkach. Z dzieci Jana i Agnieszki rodziny założyli i zamieszkali w Grajewie:
Józef (1858-1920) poślubił Mariannę Kowalewską (1863-1932).
Julianna (1864-1938) poślubiła Adolfa Borawskiego (?).
5.4. Łukasz (1816-1905) s. Stanisława
- w 1838 r. poślubił w Wąsoszu Józefatę Gutowską (1821-1889), */+ w Ławsku, c. Andrzeja i Franciszki z Łepkowskich. Dzieci 11 ur. w Ławsku.
5.4.1 Anna (1860- ?) c. Łukasza
- w 1881 r. poślubiła w Wąsoszu Jana Łosia (1851- ?), ur. w Ławsku, s. Wincentego i Moniki ze Śmiarowskich.
Dzieci 8 ur. w Ławsku.
5.4.2 Katarzyna (1863-1894) c. Łukasza
- w 1886 r. poślubiła w Wąsoszu Tadeusza Smolińskiego (1862- ?), ur. w Kędziorowie, s. Sylwestra i Józefy z Budzińskich. Dzieci 3 ur. w Kędziorowie.
5.4.3 Michał (1844-1908) s. Łukasza
5.4.4 Józef (1854-1933) s. Łukasza
- patrz tabela 3
C. LINIA BARTŁOMIEJA OLSZEWSKIEGO
Bartłomiej Olszewski (1720-1807), był zapewne bratem Franciszka Olszewskiego (1729-1809) protoplasty linii przedstawionej wyżej (linia B):
C1. LINIA ANDRZEJA OLSZEWSKIEGO
Andrzej Olszewski pozostawał w związku małżeńskim z Katarzyną Wierzbowską. Mógł ur. się w 1816 r. w Ławsku jako syn Szymona i Łucji z Samełków (patrz linia C tab. 1 p. 1.2). Urodzony w małżeństwie Andrzeja i Katarzyny Olszewskich, w Chrzanowie syn Józef (1839-1895) trzy razy stawał na ślubnym kobiercu:
- <1862 r. poślubił Izabellę Kowalewską (1830-1863), c. Tomasza i Ewy z Chmielewskich. Dzieci 1 ur. w Ławsku.
- w1864 r. poślubił w Wąsoszu Mariannę Sarnacką (1841-1869), */+ w Ławsku, c. Franciszka i Fran. z Modzelewskich. Dzieci 2 ur. w Ławsku.
- w 1869 r. poślubił w Wąsoszu Mariannę Olszewską (1845-1904), */+ w Ławsku, c. Rajmunda i Łucji z Laszczkowskich. Dzieci 9 ur. w Ławsku.
Z dzieci Józefa rodziny założyli:
1. Kazimierz (1865- ?) s. Józefa
2. Jan (1871-1929) s. Józefa
- patrz tabela 1
3. Andrzej (1875-1939) s. Józefa
- patrz tabela 2
4. Stanisław (1888- ?) s. Józefa
- patrz tabela 3
D. LINIA STANISŁAWA OLSZEWSKIEGO
Stanisław Olszewski pozostawał w związku małżeńskim z Teresą Skrodzką. Urodzony około 1792 r. w Owieczkach ich syn Antoni (1792-1877) przed 1835 r. poślubił Mariannę Pruszyńską (1811-1891), ur. w Słuczu (+Ławsk). Osiedli w Słuczu, gdzie ur. się co najmniej 8 ich dzieci.
Rodziny założyli:
1. Rozalia (1834-1889) c. Antoniego
dwa razy stawała w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1860 r. poślubiła Jana Paszkowskiego (1836-1867), ur. w Nadborach (+Ławsk), s. Stanisława i Weroniki z Szyjkowskich. Dzieci 4 ur. w Ławsku.
- w 1870 r. poślubiła Jana Zielińskiego (1849- ?), ur. w Bęćkowie, s. Ignacego i Marianny z Zyskowskich. Dzieci 5 ur. w Ławsku, Skajach.
2. Katarzyna (1840- ?) c. Antoniego
- w 1867 r. poślubiła w Wąsoszu Jerzego Balewicza (1836- ?), ur. w Sejnach, s. Adama i Ewy z Jastrzębskich. Dzieci 4 ur. w Ławsku, Murawach.
3. Paulina (1850- ?) s. Antoniego
- w 1873 r. poślubiła w Wąsoszu Pawła Witkowskiego (1850- ?), ur. w Ławsku, s. Joachyma i Marianny z Młynarczyków. Dzieci 4 ur. w Ławsku.
4. Kazimierz (1834- ?) s. Antoniego
dwa razy stawał na ślubnym kobiercu:
- w 1857 r. poślubił w Słuczu Barbarę Zalewską (1827-1877), c. Stanisława i Łucji z Kacperskich. Dzieci 1 ur. w Załuskach.
- w 1877 r. poślubił w Niedźwiadnej Paulinę Mroziewską (1855- ?), ur. w Wąsoszu, c. Stanisława i Anny z Kiełczewskich. Dzieci b.d.
5. Stanisław (1847-1928) s. Antoniego
dwa razy stawał w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1866 r. poślubił Mariannę Jóźwik (1844-1904), c. Pawła i Petronelli z Lisiewskich. Dzieci 9 ur. w Ławsku.
- w 1905 r. poślubił Juliannę Laszczkowską (1847- ?), ur. w Ławsku, c. Stanisława i Ewy z Orłowskich. Dzieci b.d.
5.1 Ewa (1873- ?) c. Stanisława
- w 1896 r. poślubiła w Wąsoszu Józefa Bazydło (1873- ?), ur. w *Ławsku, s. Adama i Marianny z Zorczykowskich. Dzieci 1 ur. w Ławsku.
5.2 Antoni (1876-1929) s. Stanisława
- patrz tabela 1
5.3 Józef (1880-1943) s. Stanisława
- patrz tabela 2
E. LINIA JANA OLSZEWSKIEGO
Jan Olszewski przed 1804 r. poślubił Ewę Klimaszewską. Urodzony w ich małżeństwie syn Michał (1805-1876) dwa razy stawał w Grabowie na ślubnym kobiercu:
- w 1835 r. poślubił wdowę po Antonim Krajewskim poślubionym w 1830 r. w Grabowie, Marciannę z Filipkowskich (1808-1848), ur. w Kumelsku p. Grabowo (+Grabowo), c. Jana i Scholastyki z Mordaszewskich. Dzieci 6 ur. w Grabowie.
- w 1850 r. poślubił Franciszkę ze Śmiarowskich (1823-1902), ur. w Grabowskie (+Konopki Białystok), c. Jana i Apolonii z Krajewskich. Dzieci 2 ur. w Grabowie, Konopkach Białystok.
Z dzieci Michała rodziny założyli:
1. Józefata (1840-1920)
- w 1869 r. poślubiła w Grabowie Piotra Jarząbka (1819-1897), s. Macieja i Barbary z Budzińskich. Dzieci 2 ur. w Grabowie.
2. Ignacy (1865- ?)
- w 1891 r. poślubił w Słuczu Walerię Czarniak (1873- ?), ur. w Kubrze, c. Józefa i Antoniny z Ostrowskich. Dzieci b.d.
3. Franciszek (1839- ?)
4. Onufry (1862-1840)
- patrz tabela 1
F. LINIA JANA OLSZEWSKIEGO
Jan Olszewski pozostawał w związku małżeńskim z Anną o n.n. Urodzony w Chojnowie ich syn Józef (1803-1880) przed 1853 r. poślubił Józefę Bujnowską (1827-1882), ur. w Skajach (+Możdżenie), c. Józefa i Marianny z Wasilewskich. Dzieci 7 ur. w Załuskach, Słuczu, Możdżeniach.
Rodziny założyli:
1. Teofila (1865- ?) c. Józefa
dwa razy stawała w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w 1891 r. poślubiła Jana Mieczkowskiego (1839- ?), ur. w Kubrzanach, s. Antoniego i Katarzyny z Konopków. Dzieci b.d.
- w 1909 r. poślubiła Józefa Olszewskiego (1858- ?), ur. w Ławsku, s. Franciszka i Franciszki z Samełków. Dzieci b.d.
2. Mikołaj (1854- ?) s. Józefa
- <1877 r. poślubił Annę Merchelską (1856- ?). Osiedli w Możdżeniach, gdzie ur. się co najmniej 11 ich dzieci. Córka Mikołaja i Anny, Michalina (1880- ?) w 1903 r. zawarła związek małżeński z Andrzejem Młynarczykiem (1883- ?), ur. w Szwelczynie, s. Franciszka i Rozalii z Mieczkowskich. Dzieci 2 ur. Szwelczyn.
3. Aleksander (1862- ?) s. Józefa
4. Wojciech (1867- ?) s. Józefa
- patrz tabela 1
G. LINIA AUGUSTYNA OLSZEWSKIEGO
Augustyn Olszewski <1822 r. poślubił Annę Chodnicką. W ich małżeństwie ur. się co najmniej 6 dzieci (z tych Piotr w Stawiskach Miasto p. Poryte) :
1. Maciej (?) s. Augustyna
- w 1826 r. poślubił w Poryte Ewę Przytulską (?-?). Brak danych co do losu tej rodziny.
2. Marcin (?) s. Augustyna
-w 1827 r. poślubił w Grabowie Juliannę Chylińską (?), c. Felicjana i Estery z Pubików. Urodzona w ich związku córka Karolina (1837-1931) w 1859 r. zawarła związek małżeński w Wąsoszu z Franciszkiem Ołdakowskim (1840- ?), ur. w Wąsoszu, s. Kazimierza i Franciszki z Chrzanowskich. Dzieci 4 ur. w Wąsoszu.
3. Julianna (1813- ?) c. Augustyna
- w 1833 r. poślubiła w Grabowie Grzegorza Dworakowskiego (1811- ?), ur. w Świdrach Dobrzycach p. Grabowo,
s. Szymona i Agaty z Wróblewskich. Dzieci 4 ur. w Kowalewie p. Grabowo.
4. Adam (1819-1885) s. Augustyn
- patrz tababela 1
5. Franciszek (1823-1874) s. Augustyna
- w 1844 r. poślubił w Grabowie Ludwikę Majrocką (1825-1897), ur. w Mazewie (+Kowalewo), c. Jana i Anastazji ze Zduńczyków. Dzieci 10 ur. w Kowalewie p. Grabowo.
5.1 Marianna (1850- ?) c. Franciszka
- w 1870 r. poślubiła w Grabowie Józefa Wronkowskiego (1852- ?), ur. w Świdrach Dobrzycach p. Grabowo, s. Kazimierza i Marianny z Górskich. Dzieci 2 ur. w Świdrach Dobrzycach.
5.2 Katarzyna (1856-1926) c. Franciszka
dwa razy stawała w Grabowie na ślubnym kobiercu:
- w 1876 r. poślubiła Stanisława Zająca (? -1891), ur. w Chrzanowie (+Kowalewo), s. Józefa i Katarzyny z Duchnowskich. Dzieci 3 ur. w Kowalewie.
- w 1892 r. poślubiła Wiktora Krasińskiego (1842- ?), ur. w Surałach, s. Stanisława i Barbary z Żebrowskich. Dzieci 3 ur. w Kowalewie.
5.3 Józef (1858- ?) s. Franciszka
5.4 Antoni (1853-1925) s. Franciszka
- patrz tabela 2
6. Piotr (1826-1905) s. Augustyna
dwa razy stawał w Grabowie na ślubnym kobiercu:
- w 1845 r. poślubił Mariannę Majrocką (1825-1856), ur. w Jambrzykach (+Wąsosz), c. Jana i Anastazji ze Zduńczyków. Dzieci 2 ur. w Kowalewie, Wąsoszu.
- w 1856 r. poślubił Franciszkę Gutowską (1832- ?), ur. w Gutach Podleśnych, c. Piotra i Karoliny z Górskich. Dzieci 4 ur. w Wąsoszu, Kowalewie
- patrz tabela 3
