HISTORIA

RODU ZAKRZEWSKICH

 

Gniazdem rodowym Zakrzewskich osiadłych w północno-wschodniej części ziemi wiskiej jest wieś Zakrzewo w par. Słucz, położona dawniej w powiecie wąsoskim, a obecnie w pow. grajewskim. Zakrzewo powstało na 20 włókach kosztem wsi Wiązownicy założonej nad rzeczką Wiązownicą, dopływie Wissy. Wiązownica powstała około 1424 r., kiedy to książę mazowiecki Janusz I dał 25 włók nad Wiązownicą Florianowi (15 włók) i jego bratankowi Krystynowi (10 włók) z Chełchów z ziemi różańskiej (lub przasnyskiej). Osadnicy weszli w posiadanie lasu, z którego pozyskiwane drzewo sprzedawali. Transakcje związane ze sprzedażą drzewa, prowadzone przez Floriana z Chełchów w latach 1425-1431 odnotowano w księgach łomżyńskich.

W 1429 r. niejaki Lubiewo z Rogowa sprzedał za 30 kop gr. 20 włók w lesie zw. Mała Wiązownica, położonym u źródeł rzeczki Wiązownicy, Wielisławowi z Rycic z pow. sąchockiego. Wielisław, Marcin i Mikołaj z Rycic w 1435 r. zamienili 20 włók w Wiązownicy za część Załusek w pow. ciechanowskim.

W 1437 r. i w 1444 r. Wiązownicę posiadał podsędek łomżyński Przezdoma h. Ostoja, pochodzący z Grodziska na Starym Mazowszu. Ożeniony był z Katarzyną Brotką, córką Wojciecha h. Drzewica z Czarnowa (wzm.1475 r.)

Przezdoma z Wiązownicy w 1457 r. zadłużył się na wartość 4 beczek ryb, u kupca wąsoskiego Macieja Kramarza h. Prus, od 1451 r. właściciela Nagórczyna nazwanego Kramarzewem. Wskutek nie wywiązania się Przezdomy z zawartego układu, Kramarz przejął jego dobra Wiązownicę-Przedomy. Wsie stały się posagiem c. Kramarza, Jachny żony Jana Zakrzewskiego

h. Trzaska z Zakrzewa w pow. zambrowskim. Poza tym Jan Zakrzewski przejął za  długi (ok. 1461 r.) od Apoliny Glinka i jej syna Pawła wieś Glinki Małe.

W 1480 r. Jan Zakrzewski odkupił, za 10 kop gr od Mikołaja Miski h. Prus z Misków na Zawisiu jego prawo bliższości do Kramarzewa. W rękach zatem Jana Zakrzewskiego znalazły się wsie:

 

- Wiązownica-Przezdomy z nową nazwą Zakrzewo-Wiązownica (20 włók),

- Kramarzewo-Nagórczyn (20 włók),

- Glinki Małe (10 włók).

 

Wsie Zakrzewo, Kramarzewo i Glinki Małe w rękach Zakrzewskich pozostawały do XVII w. Po Janie Zakrzewskim dziedziczył syn Tomasz, po nim Michał (wzm.1526 r.). W 2-ej połowie XVI w. (wzm. 1577 r.) swoje działy po 2 łany kmiecie (po ~36 ha) posiadali tu Jakub i Piotr, oraz Andrzej i Jan. Na przełomie XVI w./ XVII w. we wspomnianych wsiach było już 9 Zakrzewskich. W ciągu XVII w. posiadłości Zakrzewskich w częściach przeszły do innych rodzin, a następnie zostały wykupione przez Szymona Zakrzewskiego, sędziego ziemskiego wiskiego, posła na sejm, marszałka sejmików (zm. po1706 r.), który nabył także części Wiązownicy, Rydzewa Awissa, Rydzewa-Pieniążka. W XVIII w. Zakrzewo należało do Modzelewskich z Modzeli-Wądołowa p. Białaszewo, m.in. do Kazimierza i jego syna Wojciecha.

Kazimierz Modzelewski był podstarostą i sędzią grodzkim wąsoskim (wzm.1725 r.), pisarzem ziemskim i grodzkim, sędzią ziemskim wiskim, posłem wiskim na sejmy i marszałkiem sejmików (zm. po 1767 r.),

Wojciech Modzelewski s. Kazimierza był pisarzem (wzm.1755 r.), komornikiem granicznym (wzm.1759 r.), skarbnikiem (wzm.1767 r.), wojskim mniejszym (wzm.1768 r.), miecznikiem wiskim (wzm.1781r.), marszałkiem sejmików.

W XIX w. Zakrzewo należało do Bagińskich, Mościckich, a następnie Chojnowskich.

W 1-ej połowie XX w. właścicielem dóbr Zakrzewo (387 ha) był Józef Chojnowski (1848-1928) s. Leona i Michaliny ze Święszkowskich, ożeniony z Heleną z d. Białosuknia (1861-1912), c. Wincentego i Bronisławy ze Święszkowskich,

a następnie ich syn

Bronisław ur. w 1895 r. w Słuczu, pozostający w związku małżeńskim z Janiną Dłużewską ur. w1902 r. w Łubienicy w par. Pułtusk, c. Jana i Adeli z Grochowskich.

 

Pierwsze związki Zakrzewskich z parafią Wąsosz

odnotowano w parafialnych księgach metrykalnych

na przełomie XVII/XVIII w.

 

- ślub 1699 r. Wąsosz - Szymon Zakrzewski poślubił Pudencjannę Danowską z Konieck. Brak danych co do rozwoju tej rodziny.

 

W Wojsławach Wielkich p. Wąsosz osiedli:

 

Jan Zakrzewski z poślubioną przed 1696 r. Anną Chełchowską. W Wojsławach ur. się się co najmniej 3 ich dzieci:

*1697 Jan, 1706 Bartłomiej, *1710 Piotr

Więcej patrz linia genealogiczna A

 

-  Jakub Zakrzewski ożeniony z Krystyną z Klimaszewskich.

*1719 Eufemia

Brak danych co do rozwoju tej rodziny.

 

-  Andrzej Zakrzewski ożeniony z Rozalią.

*1743 Paweł

Brak danych co do rozwoju tej rodziny.

 

- Baltazar Zakrzewski (1756-1801) z poślubioną w 1790 r. w Wąsoszu Agnieszką Budną (1761-1821), gdzie ur. się co najmniej 4-ro ich dzieci.

*1791 Franciszka, *1793 Wiktoria, *1795 Łukasz, *1798 Stanisław

Więcej patrz linia genealogiczna B

 

Zapewne podane przykłady rodzin łączyły więzy rodzinne, czego nie ustalono z braku akt metrykalnych.

​

A. LINIA JANA ZAKRZEWSKIEGO

 

Jan Zakrzewski przed 1705 r. poślubił Annę Chełchowską. Osiedli w Wojsławach Wielkich w parafii Wąsosz, gdzie ur. się co najmniej 3 ich dzieci:

*1697 Jan, 1706 Bartłomiej, *1710 Piotr

 

1. Piotr (1710-1765) s. Jana

pozostawał w związku małżeńskim z Rozalią Sulewską. Dzieci 5 ur. w Wojsławach Wielkich. Brak danych co do rozwoju tej linii.

 

2. Jan (1697-1795) s. Jana

- <1732 r. poślubił Annę Niedźwiecką. Dzieci 5 ur. w Wojsławach Wielkich.

 

2.1 Marcin (1733-1790) s. Jana

- <1765 r. poślubił w Białaszewie Eufemię Klimaszewską (1746- ?), ur. w Klimaszewnicy, c. Macieja i Marianny z Gosiewskich. Dzieci 8 ur. w Wojsławach, Modzelach.

 

2.1.1 Eleonora (1771- ?) c. Marcina

- w 1801 r. poślubiła w Wąsoszu Antoniego Mierkowskiego (1743-1809). Osiedli w Markach p. Grabowo, gdzie ur. się co najmniej 3 ich dzieci.

 

2.1.2 Jakub (1766- ?) s. Marcina

- pozostawał w związku małżeńskim z Agnieszką Łepkowską (1769-1813). Dzieci 8 ur. w Wojsławach Wielkich.

 

2.1.2.1 Anna (1797-1865) c. Jakuba

- w 1832 r. poślubiła w Niedźwiadnej Andrzeja Olsztyńskiego (1804- ?), s. Jana i Magdaleny. Dzieci 2 ur. w Czarnowie p. Niedźwiadna.

 

2.1.2.2 Jan (1789-1852) s. Jakuba

- w 1816 r. poślubił w Wąsoszu Katarzynę Czaplicką (1795-1856), ur. w Przyborowie, c. Antoniego i Marianny z Gutowskich. Dzieci 5 ur. w Wojsławach, Lipniku, Niećkowie.

 

2.1.2.2.1 Wiktoria (1819- ?) c. Jana

- w 1840 r. poślubiła w Wąsoszu Franciszka Gutowskiego (1821- ?), ur. w Gutach p. Grabowo, s. Stefana i Katarzyny z Bagińskich. Dzieci b.d.

 

2.1.2.2.2 Stefan (1817-1884) s. Jana

dwa razy stawał na ślubnym kobiercu:

- w 1840 r. poślubił w Wąsoszu Katarzynę Danowską (1813-1864), ur. w Sulewie Kownatach (+Wojsławy), c. Franciszka i Marianny z Wasilewskich. Dzieci 7 ur. w Wojsławach.

- w 1864 r. poślubił w Wąsoszu Petronellę Łapińską (1825-1893), ur. w Ciemnoszyjach (+Koniecki), c. Jana i Ewy z Pachuckich. Dzieci 2 ur. w Wojsławach.

 

2.1.2.2.2.1 Balwina (1850 -?) c. Stefana

- w 1903 r. poślubiła w Szczuczynie Waleriana Borawskiego (1842- ?), ur. w Szczuczynie, s. Jana i Marianny z Dębińskich. Dzieci b.d.

 

2.1.2.2.2.2 Stanisław (1847-1881) s. Stefana

- patrz tabela 1

​​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​​2.1.2.3 Augustyn (1795- ?) s. Jakuba

- patrz tabela 2

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​2.1.2.4 Karol (? -1853) s. Jakuba

- patrz tabela 3

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​2.1.3 Jan (1778-1801) s. Marcina

- w 1797 r. poślubił w Wąsoszu Agnieszkę Szymanowską (1776- ?), ur. w Grędach, c. Piotra i Marianny z Kossakowskich.

 

2.1.3.1 Tomasz (1798-1845) syn Jana

- w 1818 r. poślubił w Grabowie Rozalię Gutowską (1798-1855), ur. w Gutach Poddenkach (+Wojsławy), c. Tomasza i Anny. Dzieci 10 ur. w Wojsławach. Rodziny założyli:

 

2.1.3.1.1 Karolina (1819-1884) c. Tomasza

- w 1841r. poślubiła w Wąsoszu Szymona Szymanowskiego (1811-1868), ur. w Łempicach (+Łempice), s. Szymona i Barbary z Biedrzyckich. Dzieci 11ur. w Łempicach.

 

2.1.3.1.2 Józefata (1821-1872) c. Tomasza

- w 1843 r. poślubiła w Wąsoszu Józefa Godlewskiego (1816-1896), ur. w Zalesiu (+Zalesie), s. Henryka i Julianny z Konopków. Dzieci 10 ur. w Zalesiu, Wojsławach.

 

2.1.3.1.3 Paulina (1837- ?) c. Tomasza

- w 1858 r. poślubiła w Wąsoszu Aleksandra Szymanowskiego (1834- ?), ur. w Szymanach p. Rydzewo, s. Jana i Bogumiły z Pieńczykowskich. Dzieci 1 ur. w Szymanach.

 

2.1.3.1.4 Szymon (1822- ?) s. Tomasza

2.1.3.1.5 Jan (1835-1900) s. Tomasza

- patrz tabela 4

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​​2.1.3.1.6 Franciszek (1828-1896) s. Tomasza

- w 1850 r. poślubił w Słuczu Wiktorię Rogowską (1831-1891), ur. w Rydzewie (+Wojsławy), c. Jakuba i Anny z Mościckich. Dzieci 9 ur. w Wojsławach, Łempicach. Rodziny założyli

– patrz tabela 5

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

2.2.Wiktor (1743-1817) s. Jana

dwa razy stawał w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:

- w 1783 r. poślubił wd. po Janie Wojsławie, Justynę z Bagińskich (? -1789). Osiedli w Obrytkach. Dzieci b.d.

- w 1799 r. poślubił Zofię Grądzką (1772-1813) ur. w Modzelach (+Wojsławy), c. Piotra i Ewy z Przyborowskich. Dzieci 11ur. w Wojsławach, Chojnówku, Obrytkach. Rodziny założyli:

 

2.2.1 Rozalia (1797- ?) c. Wiktora

- w 1829 r. poślubiła w Wąsoszu Jana Pieńkowskiego (1794- ?), ur. w Pieńkach p. Przytuły, s. Antoniego i Marianny z Chrzanowskich. Dzieci b.d.

 

2.2.2 Wiktor (1790-1855) s. Wiktora

- w 1813 r. poślubił w Wąsoszu Apolonię Mroczkowską (1789-1858), ur. w Wojsławach (+Wojsławy), c. Walentego i Marianny z Karwowskich. Dzieci 7 ur. w Wojsławach. Rodziny założyli

– patrz tabela 6

​

​​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​​​

B. LINIA BALTAZARA ZAKRZEWSKIEGO

 

Baltazar Zakrzewski (1756-1801) w 1790 r. poślubił w Wąsoszu Agnieszkę Budną (1761-1821). Osiedli w Wojsławach p. Wąsosz, gdzie ur. się co najmniej 4-ro ich dzieci. Baltazar i Agnieszka zmarli w Wojsławach. Agnieszka w 1803 r. poślubiła Wąsoszu Jana Borzymowskiego. Z dzieci Baltazara rodziny założyli:

 

1. Franciszka (1791- ?) c. Baltazara

- w 1821 r. poślubiła w Wąsoszu Antoniego Joachimczuka (1790- ?), ur. w Rusi p. Sokoły, s. Marcina i Apolonii z Kadłubowskich. Dzieci b.d.

 

2. Łukasz (1795-1855) s. Baltazara

3. Stanisław (1798-1871) s. Baltazara

- patrz tabela 1:

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

C. LINIA TOMASZA ZAKRZEWSKIEGO

 

Tomasz Zakrzewski (+1845) pozostawał w związku małżeńskim z Rozalią z Wojsławów (+1855). Urodzony w ich małżeństwie w Wojsławach syn Szymon (1821-1894)

- w 1868 r. poślubił w Słuczu Balbinę ze Skrodzkich (1848- ?), ur. w Niecikach, s. Andrzeja i Scholastyki z Mroczkowskich. Osiedli w Rydzewie Pieniążek, gdzie ur. się co najmniej 12-ro ich dzieci. Rodziny założyli Paweł i Paulin

- patrz tabela 1:

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

D. LINIA WIKTORA ZAKRZEWSKIEGO

 

Wiktor Zakrzewski s. Jakuba i Marianny z Ratowskich,

- w 1829 r. poślubił w Przytułach Franciszkę z Kołpaczewskich, ur. w Bęćkowie, c. Wojciech i Marianny z Olszewskich. Osiedli w Przytułach, gdzie ur. się co najmniej 4-ro ich dzieci. Rodziny założyli:

​

1. Marianna (1836- ?) c. Wiktora

- w 1855 r. poślubiła w Przytułach Józefa Gutowskiego (1836-1914), ur. w Pawełkach p.Jedwabne  (+Orlikowo p. Jedwabne), s. Tomasza i Joanny z Lipińskich. Dzieci 7 ur. w Pawełkach i Orlikowie.

​

2. Jan (1830-1881) s. Wiktora

- patrz tabela 1

​

​

​

​

​

​

​

​​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

E. LINIA KAZIMIERZ ZAKRZEWSKIEGO

 

Kazimierz Zakrzewski pozostawał w związku małżeńskim z Salomeą Zdrynkowską, ur. w 1775 r. w Możdzeniach, c. Jana i Marcianny. Osiedli w Mazewie p. Niedźwiadna, gdzie ur. się co najmniej 5-ro ich dzieci, które założyły rodziny

- patrz tabela 1:

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​​