HISTORIA
RODU ZALEWSKICH
Rodową wsią rodu Zalewskich h. Awdaniec w parafii Wąsosz jest wieś Zalesie powstała u źródeł Klimaszewnicy na 20 włókach Tyburcego z Roman (pow. przasnyski), brata Jaśka (założyciela Wąsosza i Kędziorowa), Samsona, Jakuba i Mikołaja, którym książę Janusz I mazowiecki przebywając w Łomży w dniu 29 I 1426 r. nadał 100 włók ziemi na prawie chełmińskim nad rzeczką Skiejtowstok (dopływ Wissy) i u źródeł rzeczki Klimaszewnicy. W 1441 r. Tyburcy Roman zamienił swoje 20 włók ze Stanisławem z Niecikowa za jego 6 włók w Niecikowie i za dopłatą 40 kop gr. Następnie Zalesie wraz z Niecikowem (Niećkowem) wniosła w posagu Stanisławowi Szczuce s. Marcina (założyciel wsi Szczuki Marciny dziś Skaje - przed 1426 r.), Świętka c. Stanisława z Niecików. Stanisław Szczuka w 1471 r. odkupił od krewnych żony za 20 kop gr. prawo bliższości do tych wsi. W 1473 r. 18 włók Zalesia nabył od Stanisława Szczuki za 150 kop gr. Piotr z Mianowa, któremu książę Kazimierz w 1475 r. sprzedał jeszcze 6 włók ziemi przy Zalesiu za kwotę 21 kop gr. Piotr z Mianowa zw. Czarnym, a w aktach magistrem (zm. w okresie 1506 – 1508) w początkach XVI w. podsędek ziemi wiskiej, dał początek drobnoszlacheckiej rodzinie Zalewskich h. Awdaniec. Piotr z Mianowa był bratem ks. Macieja, pisarza książęcego i Jana z Orlikowa. Przed 1496 r. zbudował w Zalesiu kaplicę. W najstarszej zachowanej księdze chrztów parafii Wąsosz odnotowano w dniu 20.05.1714 r. chrzest dziecka ur. w Niećkowie o nazwisku Mianowski, syna Jana i Krystyny (jedyny odnotowany wpis w księdze o tym nazwisku). Rodzin o nazwisku Zalewski zamieszkałych wówczas w Zalesiu odnotowano kilka (daty dotyczą chrztu dzieci):
1709 r. Jan i Marianna Zalewscy.
1710 r. Andrzej i Marianna z Bagińskich Zalewscy.
1715 r. Wojciech i Justyna z Piotrowskich Zalewscy.
1719 r. Wincenty i Marianna z Górskich Zalewscy.
1720 r. Michał i Elżbieta z Gardockich Zalewscy.
1733 r. Stanisław i Rozalia z Chmielewskich Zalewscy.
Jednym z synów Piotra z Mianowa był Szczepan, którego wykazał w swoim wywodzie szlachectwa z 1839 r. Adam Zalewski (*1806 r. Lipińskie par. Białaszewo - +1863 r. Łojki par. Białaszewo). Adam Zalewski był
synem Wojciecha (1769-1829) i Zofii z Godlewskich (1777-1827)
wnukiem Jakuba (1750-1821) i Marianny z ? (? - ?)
prawnukiem Protazego (1715- ?) i Zuzanny z Sulewskich (? - ?)
praprawnukiem Wojciecha (? - ?) i Justyny z Piotrowskich (? - ?) (wykazani wyżej).
Z kolei Wojciech (? - ?) był s. Kacpra, w. Adama, pw. Jakuba, a ten s. wspomnianego wyżej Szczepana.
Protazy Zalewski (1715- ?) ur. się w Zalesiu, ale po założeniu rodziny osiadł w okresie 1745-1750 w Lipińskich par. Białaszewo. Jego potomek Adam Zalewski (1806-1863) w 1828 r. poślubił w Białaszewie Teofilę Karwowską (1812-1872) ur. w Łojkach, c. Mikołaja i Ewy ze Szczuków. W ich małżeństwie ur. się w Łojkach co najmniej 8-ro dzieci:
Apolinary (? - ?), Aleksander Marceli (1831-1897), Julianna (1836- ?), Stanisław (1838- ?), Marianna (1840- ?), Ludwika (1848- ?), Aleksandra (1854- ?), Wojciech (1861-1904).
Prawnukiem Michała i Elżbiety z Gardockich (wykazani wyżej),
- wnukiem Jakuba (1734- ?) i Marianny z Klimaszewskich (1738-1808),
- synem Mateusza (1780-1831) i Jadwigi z Danowskich (1778-1865) był
Andrzej Zalewski ur. w dn. 26.11.1819 r. w Zalesiu. W 1840 r. poślubił w Przytułach Brygidę z Janczewskich (1820-1893), c. Gabriela i Konstancji z Pożarowskich. W ich małżeństwie ur. się w Zalesiu 11-ro dzieci:
Marianna (1842-1843), Ewa (1844-1850), Franciszek (1846- ?), Katarzyna (1848- ?), Leopold (1850-1929), Konstanty (1852- ?), Michalina (1854-1940), Stanisława (1857-1940), Wiktoria (1859- ?), Otylia (1862-1940), Aleksandra (1868- ?), z których 8 – ro założyło własne rodziny:
Andrzej (+ 6.10.1881) i Brygida (+30.12.1893) Zalewscy zmarli w Zalesiu.
Opis grobu patrz rozdz. Cmentarz.
