HISTORIA
RODU MODZELEWSKICH
Gniazdem rodowym Modzelewskich h. Modzele, osiadłych w parafii wąsoskiej jest wieś Modzele, powstała z części wsi Grendzice, założonej m.in. na 20 włókach po obu brzegach rzeczek: Gręski i jej dopływu Łubianki. Założycielami Grendzic było m.in. trzech synów Jana h. Pomian z Wrzącej i Solca koło Gostynina:
Piotr, Michał i Mikołaj
Na owe włóki otrzymali oni w dniu1.02.1426 r. przywilej od księcia Janusza I Mazowieckiego.
W dniu 15.07.1441 r. książę Władysław sprzedał część wsi Grandzice, leżącą po obu brzegach Gręski, Daćbogowi z Bielina h. Junosza z ziemi zawkrzeńskiej, właścicielowi Wiśniewa i Podkrajewa, za część tych wsi z dopłatą 100 kop gr.
Daćbog pochodzący z Bielina z ziemi zawkrzeńskiej w 1451 r. z żoną Cymbarką sprzedali 4 włóki w Grandzicach szlachcie z Łempic za kwotę 14 kop gr. W dniu 14.06.1468 r. Andrzej z bratem Dziersławem i siostrami Dorotą i Małgorzatą z Wiśniewa z ziemi zawkrzeńskiej sprzedali Piotrowi Żelazo i jego bratankom Cherubinowi, Urbanowi i Daćbogowi z Modzeli-Żelazy z pow. ciechanowskiego, oraz Daćbogowi i jego synom Mikołajowi, Janowi i Marcinowi z Wyrzyków z pow. łomżyńskiego, 10 włók w Grędzicach z obu brzegami Łubianki. Tego samego dnia Paweł Pstrąg z Pstrągów powstałych wcześniej na części Grendzic, sprzedał tym samym nabywcom 7 włók koło Andrzeja Szczygiela w Grędzicach. Na części nabytej przez osadników z Modzeli-Żelazy powstała wieś Bielino, zw. od XVI w. Modzele-Bielino, zasiedlona przez Modzelewskich h. Modzele.
Jeszcze w 1676 r. na 5 części w Modzelach-Bielinie 2 należały do Modzelewskich, 1 do Grędzkiego, 1 do Chmielewskiego. W początkach XVIII w. w Modzelach mieszkała jeszcze jedna rodzina Modzelewskich - Józef i Marianna z Bukowskich. Tu ur. się co najmniej dwoje ich dzieci: Stefan *1704 r., Andrzej *1707 r. W końcu XVIII w. nie było już w tej wsi Modzelewskich lecz Grędzcy, Godlewscy, Czerwonka, Szymanowski i Szczuka. Poza tym powstał tu w XVII w. folwark Chojnowskich, do którego w XIX w. włączono części wsi Ciemianka i Jadłówek leżące w par. Grabowo, oraz pola Pstrągowo i Łazy (dziś należące do Wąsosza). Folwark należał następnie do Masłowskich i Dziekońskich.
W 1783 r. w par. Wąsosz Modzelewscy mieszkali w Danowie (3/15) i Dołęgach (2/6), a w Modzelach mieszkali:
Chojnowski (2), Czerwonka (1), Godlewski (4), Grądzki (3), Szczuka (6), Szymanowski (5),
gdzie liczby w nawiasach oznaczają ilość działów.
Wykaz małżeństw o nazwisku Modzelewski osiadłych w parafii Wąsosz na przestrzeni XVIII w.
sporządzony na podstawie parafialnych ksiąg metrykalnych:
W ościennej parafii Białaszewo powstała jeszcze druga wieś założona przez Modzelewskich (przydomek Kiernosek) h. Modzele, o nazwie Modzele-Wądołowo (zw. też Kiernoski). Założycielami wsi byli Maciej, Grzegorz, Mikołaj i Paweł, którzy w dniu 1.07.1472 r. kupili od księcia Kazimierz III za 27 kop gr. 6 włók zw. Wądoły Lipnik.
W 1621 r. w Modzelach Wądołowie mieszkało 9 rodzin Modzelewskich.
W 1663 r. w Modzelach Wądołowie mieszkało trzech Modzelewskich: Mikołaj, Andrzej i Baltazar.
W 1676 r. wszystkie 6 działy wsi należało do Modzelewskich: Jakuba, Andrzeja, Mateusza, Mikołaja, Balcera, Wojciecha.
W końcu XVIII w. Modzelewscy zajmowali w Modzelach-Wądołowie 4 z 10 działów.
……………………
W 1697 r. elektorami z ziemią wiską w wyborze króla Augusta II było dwóch Kazimierzów i Szymon Modzelewscy.
W 1733 r. elektorem z ziemią wiską w wyborze króla Stanisława Leszczyńskiego był Mateusz Modzelewski, komornik grodzki wiski.
Przed 1732 r. Maciej Modzelewski burgrabia wąsoski poślubił Annę Rydzewską. Osiedli w Bzurach.
Karol Modzelewski (1689-1773) viceadwokat wąsoski, mieszkał i zmarł w Wąsoszu. W 1770 r. zmarła w Wąsoszu Magdalena Modzelewska c. Karola i Rozalii.
W 1743 r. zmarła w Bzurach komornikowa ziemi wiskiej Modzelewska z d. Bzura.
Komisarzem ziemi wiskiej (wzm.1773 r.) był Enzelm Modzelewski (? -1799), małżonek Franciszki z Modzelewskich (1722-1802). Syn Anzelma wojskiego wyszogrodzkiego i Franciszki, Antoni (1758-1836) ur. się w Rębkowie na Mazowszu. W 1836 r. poślubił w Wąsoszu Rozalię Danowską (1782-1854) ur. w Rajgrodzie, c. Tadeusza i Katarzyny, ale zamieszkałą w Niedźwieckich, gdzie ur. 4-ro panieńskich dzieci. Antoni usynowił Stanisława (1820-1885), który dwa razy stawał w Wąsoszu na ślubnym kobiercu:
- w1848 r. poślubił Karolinę Zalewską (1826-1858), ur. w Zalesiu, c. Karola i Józefaty ze Świderskich. Dzieci 4-ro ur. w Niedźwieckich.
- w 1859 r. poślubił Kamilę Chrostowską (1836- ?), ur. w Niedźwieckich, c. Stanisława i Teofily z Mścichowskich. Dzieci 5-ro ur. w Niedźwieckich.
Z dzieci urodzonych w obu związkach tylko Rozalia (1855- ?) założyła rodzinę. W 1775 r. poślubiła w Wąsoszu Aleksandra Niebrzydowskiego (1849- ?) ur. w Obrytkach, s. Teofila i Rozalii z Konopków. W ich małżeństwie ur. się w Niedźwieckich 16-ro dzieci.
Anzelm Modzelewski i jego żona Franciszka zmarli w Niedźwieckich.
Brak danych co do dalszego rozwoju tej linii męskiej Modzelewskich.
P.S. do zdjęcia wyżej
Modzelewski Kazimierz podstarosta i sędzia grodzki wąsoski (wzm.1725 r.), po nim syn Wojciech byli właścicielami Modzeli-Wądołowa w par. Białaszewo. W XVIII w. należało do nich Kramarzewo. W 1755 r. Wojciech poślubił w Drozdowie Zofię Dzwonkowską z Niewodowa par. Drozdowo. Pozostał po nich syn Józef, dziedzic wsi Wnory-Wiechy w par. Kulesze Kościelne, wylegitymowany w Królestwie w 1842 r.
Kazimierz Modzelewski był sędzią ziemskim wiskim (zm. po 1767 r.), posłem na sejmy i marszałkiem sejmików, a Wojciech piszem 1755 r., komornikiem granicznym 1759 r., skarbnikiem 1767, wojskim mniejszym 1768, miecznikiem wiskim 1781, marszałkiem sejmików.
Modzelewski Ignacy s. Andrzeja, z żoną Heleną Cichocką osiedli w Milewie par. Puchały.
Ignacy zmarł w 1824 r. w Milewie pozostawiając żonę i dwóch synów: Mikołaja i Stanisława (1807-1828). Dziedzicem wsi Milewo został Mikołaj, wylegitymowany w Królestwie w 1837 r.
Modzelewski Franciszek Michał s. Jana w. Wojciecha h. Bończa, z żoną Marianną Eleonorą Hryniewiecką osiedli w Surałach par. Grabowo, gdzie ur. się co najmniej dwoje ich dzieci:
Teodor Stanisław Kostka (1799-1802) i Marianna Izabella (1802- ?). Pozostałe dzieci: Franciszek Ksawery, Piotr (pisarz magazynu solnego w Piątnicy) i Michał (urzędnik), wylegitymowani w Królestwie w 1839 r.
PRZYKŁADY RODZIN MODZELEWSKICH
OSIADŁYCH W PARAFII WĄSOSZ:
1. PIOTR MODZELEWSKI ∞ FRANCISZKA Z OLSZEWSKICH.
W małżeństwie Piotra Modzelewskiego (1727-1807) i Franciszki z Olszewskich (1731-1801) ur. się w Ławsku co najmniej 6-ro dzieci, z których trzy córki założyło rodziny. Brak danych co do rozwoju linii męskiej.
2. KAJETAN MODZELEWSKI ∞ JADWIGA o n.n.
W małżeństwie Kajetana (1731-1811) i Jadwigi (1733-1823) Modzelewskich ur. się w Ławsku co najmniej 7-ro dzieci, z których Kacper (1770-1838) i Jakub (1775-1833) założyło rodziny:
3. KAJETAN MODZELEWSKI ∞ SCHOLASTYKA o n.n.
W małżeństwie Kajetana i Scholastyki Modzelewskich (1760-1798) ur. się w Wąsoszu co najmniej 8-ro dzieci, z których 4-ry córki założyły rodziny. Brak danych co do rozwoju linii męskiej.
4. MARCIN MODZELEWSKI ∞ ROZALIA o n.n.
W małżeństwie Marcina (1724-1800) i Rozalii Modzelewskich ur. się w Wąsoszu co najmniej dwoje dzieci:
Antoni (1750-1824) i Mateusz (1757-1807)
4.1 Linia ANTONIEGO:
Antoni Modzelewski (1750-1824) s. Marcina i Rozalii dwa razy stawał na ślubnym kobiercu:
- w 1779 r. poślubił w Wąsoszu Mariannę Marczykowską (1759-1809) c. Marcina i Zofii. W ich małżeństwie ur. się w Wąsoszu co najmniej 4-ro dzieci, z których troje założyło rodziny:
Rozalia (1782-1842), Marcin (1787- ?), Maciej (1794-1846).
- w 1809 r. poślubił w Wąsoszu Rozalię z Rutkowskich (1753-1831). Brak danych co do rozwoju tego związku.
4.2 Linia MATEUSZA
Mateusz Modzelewski (1757-1807) s. Marcina i Rozalii, w 1783 r. poślubił w Wąsoszu Konstancję Wasilewską (1745-1830). W ich związku ur. się w Wąsoszu co najmniej 9-ro dzieci, z których co najmniej 4-ro założyło rodziny:
Marianna (1788-1823), Dominik (1792- ?), Ewa (1799-1870), Mikołaj (1802-1884).
