Tematy: Księża pracujący w parafii Wąsosz na przeł. XV/XVI w.  -  Proboszczowie wąsoscy od 1696 r.

              -  Dziekani  -  Wykaz księży  -  Księża pochodzący z parafii Wąsosz.

​

Księża

pracujący w parafii Wąsosz na przeł. XV/XVI w.

 

Na przełomie XV/XVI w. w parafii Wąsosz pracowali księża wywodzący się ze znanych rodów mazowieckich. Wąsosz od 1471 r. był siedzibą nowopowstałego powiatu wąsoskiego i dynamicznie rozwijał się. W XVI w. należał do miast zamożnych, stąd probostwo wąsoskie dostawali wówczas być może jako beneficja bez obowiązków duszpasterskich duchowni z otoczenia panującego. Będąc dostojnikami książęcymi, lub królewskimi mogli mieć po kilka beneficjów i nie wiemy na ile włączali się w pracę duszpasterską w parafii wąsoskiej. Niemniej bez ich zaangażowania wybudowanie tak dużej murowanej fary po pożarze kościoła drewnianego w Wąsoszu byłoby trudne.

 

Ks. Dziersław Lisowski

 

Ks. Dziersław Lisowski z Lisowa w drugiej poł. XV w. był proboszczem wąsoskim, bakałarzem nauk wyzwolonych. W dniu 11.05.1474 r. nabył od Racibora z Golejewa na skraju puszczy Dybła 22 włóki ziemi zw. Dybła-Pruskiestany i założył wieś Pruskiestany. Następnie wieś zwano Popowem od jej założyciela księdza, jako że wówczas na Mazowszu i w Prusach księży zwano popem. Brat ks. Dziersława Jan z Lisowa w dn. 5.02.1479 r. dokupił jeszcze 15 włók przy granicy Pruskichstanów od Andrzeja Rubieszowskiego z Radzanowa. W 1490 r. książę Janusz II potwierdził prawo własności ks. Dziersława Lisowskiego proboszcza wąsoskiego do wsi Popowo, po przedłożeniu mu akt kupna. Lisowscy przyjęli w XVI w. nazwisko Popowscy i pisali się h. Pobóg. Właścicielami części Popowa pozostawali do końca XVIII w.

 

Ks. Jakub Korytkowski

 

Ks. Jakub Korytkowski h. Mora s. Krystyna urodził się w Korytkowie w ziemi wiskiej. W 1471 r. był wikarym w parafii Wąsosz. Posiadał wieś Rutki której część w 1471 r. sprzedał bratankowi Mikołajowi s. Jana z Korytkowa. Jakub i Jan Korytkowscy w 1496 r. zaświadczali swoje szlachectwo. Korytkowscy h. Mora zamieszkali w ziemi wiskiej pisali się z Korytek (obec.  gm. Jedwabne) i Korytkowa.

Jak podaje Seweryn Uruski w „Rodzina. Herbarz szlachty polskiej” T. 7, Korytkowscy h. Mora wzięli nazwisko od wsi Korytowa, na Mazowszu. Byli w tym rodzie hrabiowie i szlachta.

 

Ks. Adam Szczuka

 

Ks. Adam Szczuka h. Grabie w 1483 r. był wikarym w parafii Wąsosz. Pochodził z linii Marcina Szczuki założyciela dzisiejszej wsi Skaje k. Szczuczyna. Następnie pozostawał kolejno proboszczem w: Rajgrodzie (1485 r.), Białej w Prusach (1485 – 1488), Kobylinie (od 1499 r.). Dorobił się znacznych sum pieniężnych, które pożyczał książętom wiskim biorąc w zastaw wsie i barcie książęce. W 1524 r. posiadał w zastawie barcie w Żebrach, a w latach 1483 – 1526 część starostwa wiskiego: Przytuły, Kędziorowo i Szczuki Litwa. Będąc proboszczem w Kobylinie przeznaczył w 1534 r. znaczne fundusze na ufundowanie altarii św. Trójcy przy kościele parafialnym w Wąsoszu. Z rodu Szczuków wywodziło się dwóch biskupów i czterech księży. Dzięki staraniom i opiece biskupa chełmińskiego Kazimierza Szczuki przebudowano w Wąsoszu kościół parafialny. Z tego rodu Szczuków wywodził Stanisław Antoni Szczuka (1652-1710), regent kancelarii koronnej, referendarz koronny, marszałek sejmu, podkanclerzy W. K. Litewskiego, od 1683 r. założyciel i właściciel Szczuczyna.

 

Ks. Nawoj Rostkowski Kostka

 

Ks. Nawoj Rostkowski Kostka, pisarz królewski, doktor dekretów, probostwo wąsoskie posiadał od 1502 r. Był synem Nawoja z Rostkowa h. Dąbrowa, który od kostki wyrosłej na twarzy przyjął przydomek Kostka. Nawoj Rostkowski Kostka wsławił się w 1464 r. w zdobyciu przez Polaków Działdowa w Prusach. Rodzony brat ks. Nawoja o imieniu Jan, sędzia ciechanowski, dziedzic rodowego Rostkowa, był ojcem kasztelana zakroczymskiego, również Jana, który z kolei był ojcem św. Stanisława Kostki (1550 – 1568).

Na okres probostwa w Wąsoszu Nawoja Kostki z Rostkowa przypada budowa dużego murowanego kościoła farnego z jurydyką plebańską, stojącego po przebudowie w XIX w. do czasów współczesnych. Budowę rozpoczęto w 1508 r. po pożarze kościoła drewnianego przy dużej trosce proboszcza. Pożar Wąsosza w 1509 r. doprowadził do opóźnienie zakończenia budowy kościoła na lata 1515 ÷ 1518.

 

Ks. Andrzej Noskowski

 

Ks. Andrzej Noskowski probostwo wąsoskie otrzymał w 1520 r. zastając parafię z powtórnie spalonym kościołem przez Krzyżaków. Urodził się w 1492 r. w Trąbkach Małym koło Zakroczymia na Mazowszu w rodzinie szlacheckiej, jako s. Floriana Noskowskiego h. Łada. Dziadek przyszłego biskupa, Mikołaj Noskowski właściciel Trąbków, był sędzią zakroczymskim. Po ukończeniu Akademii Krakowskiej Andrzej Noskowski pełnił urząd kanclerza książąt mazowieckich. Dzięki wielkiemu talentowi i wiedzy, wkrótce został zaliczony do grona kanoników archidiakonatu pułtuskiego diecezji płockiej jako jeden z 10 kanoników. W tym to mniej więcej czasie odbył roczną pielgrzymkę do Rzymu. Po 1539 r. zostaje powołany do składu kapituły katedralnej w Płocku jako jeden z 18 kanoników. Gdy zostaje proboszczem w Nowej Warszawie przy kościele NMP otrzymuje

kanonię warszawską. Od 1545 r. był kanonikiem gnieźnieńskim.

W 1546 r. ks. kan. Andrzej Noskowski zostaje biskupem płockim, obejmując biskupstwo po zmarłym biskupie płockim (1546 –1546) Janie VI Bielińskim h. Junosza. Z urzędu zostaje senatorem. Biskup Andrzej Noskowski zmarł w 1567 r., pochowany został w kaplicy kolegium jezuickiego w Pułtusku.

 

Proboszczowie (administratorzy) parafii Wąsosz od 1696 r.

 

Ks. Stanisław Gutowski

 

Ks. Stanisław Prokop Gutowski w księdze ślubów parafii wąsoskiej w dniu 12.02.1696 r. odnotowany został jako kanonik katedralny płocki, proboszcz wąsoski. Parafią wąsoską zarządzał do 1710 r. Prawdopodobnie był pierwszym dziekanem Dekanatu Wąsoskiego.

Ks. Stanisław Prokop Gutowski był właścicielem części wsi Grabowskie w par. Grabowo. W 1698 r. swoją część ks. Gutowski sprzedał za 2600 zł Stanisławowi Antoniemu Szczuce, założycielowi i właścicielowi Szczuczyna. Na  przełomie 1783/1784 wieś Grabowskie była podzielona pomiędzy siedmiu właścicieli; jednym z właścicieli pozostawał Gutowski.   

 

Ks. Wojciech Kobyliński

 

Ks. Wojciech Kazimierz Kobyliński proboszczem wąsoskim został około 1710 r. W dniu 13.02.1710 r. jako kanonik pułtuski, dziekan, proboszcz wąsoski i kolnieński dokonał wizytacji w parafii Wąsosz (wpis w księdze chrztów par. wąsoskiej). Był więc jednocześnie proboszczem dwóch parafii rezydując w Kolnie. W 1716 r. dzięki staraniom ks. Wojciecha Kobylińskiego odbudowano z fundacji księcia J. Sułkowskiego kościół w Kolnie, zniszczony pożarem wywołanym przez Szwedów w 1708 r.

 

Ks. Jakub Bruliński

 

Ks. Jakub Roch Bruliński w latach 1720-1748 był proboszczem i dziekanem wąsoskim. W 1748 r. pozostawił testament, który znajduje się w Arch. Diecezjalnym w Łomży. Testament zaczyna się od słów: W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen. Ja ks. Jakub Bruliński dziekan i proboszcz wąsoski, co potwierdza, że ks. Bruliński był dziekanem i proboszczem wąsoskim.

 

Ks. Tomasz Kaczkowski

 

Ks. Tomasz Antoni Kaczkowski co najmniej  w latach 1748-1749 pozostawał  proboszczem w parafii Wąsosz.

 

Ks. Stanisław Borawski

 

Ks. Stanisław Józef Borawski ur. się około 1697 r. Proboszczem wąsoskim pozostawał w latach 1749-1761, kanonik płocki, dziekan wiski. Zmarł w Wąsoszu dn. 23.08.1761 r., w wieku 64 lat. Został pochowany po lewej stronie przed Głównym Ołtarzem kościoła parafialnego w Wąsoszu.

 

Ks. Jerzy Szymański

 

Ks. Jerzy Szymański, w latach 1761-1764 pozostawał proboszczem parafii Wąsosz. Zmarł w Wąsoszu w dn. 11.06.1764 r. i został pochowany w kościele parafialnym w Wąsoszu w pobliżu Ołtarza Głównego.

 

Ks. Jakub Święszkowski

 

Ks. Jakub Święszkowski promotor słucki, proboszcz wąsoski, prowadził parafię wąsoską co najmniej od 05.1769 do 07.1771 r.

 

Ks. Jan Łokuniewski

 

Ks. Jan Augustyn Kazimierz Łokuniewski był kapłanem ze „Zgromadzenia Misji”, powołanego do życia przez św. Wincentego a Paulo. Zgromadzenie zwane też było „Kongregacją Wincentynów ", „Lazarystów " lub „Księży Misjonarzy”. Stawiało sobie za cel podniesienie poziomu moralnego wiernych i księży diecezjalnych. Ks. Jan Łokuniewski w latach 1755-1766 posługiwał w parafii Siemiatycze, która w latach 1719-1832 była prowadzona przez księży ze „Zgromadzenia Misji”. W parafii Wąsosz początkowo posługiwał jako wikariusz. Proboszczem pozostawał w latach 1771 -  1773. 

 

Ks. Grzegorz Kowalewski

 

Ks. Grzegorz Piotr Kowalewski proboszczem w parafii Wąsosz pozostawał w latach 1773-1777.

 

Ks. Stanisław Gniewieski

 

Ks. Stanisław Gniewieski początkowo pracował w parafii Wąsosz jako wikariusz i zastępca proboszcza ks. Grzegorza Piotra Kowalewskiego. W parafii Wąsosz proboszczem pozostawał w latach 1777-1781. Był też proboszczem w parafii pw. Św. Jana Chrzciciela w Grabowie, gdzie zmarł w dniu 27.11.1785 r., a pochowany został w kościele parafialnym w Wąsoszu. 

 

Ks. Jan Rakowski       

 

Ks. Jan Rakowski ur. się około 1751 r . Początkowo pracował w parafii Wąsosz jako wikariusz. Proboszczem w parafii Wąsosz pozostawał w latach 1781-1793. Kanonik katedralny Livonia. Zmarł w Wąsoszu w dniu 9.03.1793 r. w wieku 42 lat. Został pochowany w kościele parafialnym w Wąsoszu.

​

 Ks. Jan Gutowski

​

Ks. Jan Gutowski proboszczem w parafii Wąsosz pozostawał w latach 1793 - 1794. Zmarł w dniu 1.08.1794 r. w Wąsoszu. Pochowany został w kościele parafialnym w Wąsoszu.

​

 Ks. Teodor Augustyn Mietelski

​

Ks. Teodor Augustyn Mietelski proboszczem w parafii Wąsosz pozostawał w latach 1794 - 1796. Następnie został administratorem parafii goniądzkiej. Ks. Dr Józef Pelczar w "Zarysie dziejów kaznodzejstwa w kościele katolickim w Polsce" zaliczył ks. Teodora Mietelskiego do "celniejszych" kaznodziejów swego okresu w Polsce. Ks. Mietelski Teodor napisał:

1. Kazanie o wolności poddanych. Warszawa, 1808.

2. Kazanie miane na pogrzebie X. Karpowicza. Białystok, 1805.

3. Kazanie o różnych odmianach świata... Supraśl, 180L

Kazanie  na pogrzebie J.W. Jmć Xiędza Michała Franciszka Karpowicza, pierwszego biskupa wigierskiego, Orderu Świętego Stanisława kawalera, X. Teodor Mietelski wygłosił w kościele katedralnym wigierskim dnia 12 grudnia 1803 r.

​

          Ks. Hilary Biedrzycki

 

Ks. Hilary Rawicz Biedrzycki ur. się w dniu 14.01.1744 w diecezji łuckiej. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie wstąpił 30.10.1771, które ukończył  27.06.1773. W seminarium utrzymywał się z funduszu Branickiego. Pracę duszpasterską rozpoczął w par. Przemienienia Pańskiego w Perlejewie (obecnie Diecezja Drohiczyńska). Przed 1796 r. był wikarym w parafii Niedźwiadna. W latach 1796-1807 pozostawał proboszczem wąsoskim. Od 1806 r. posiadał godność kanonika katedralnego Livonii (nazwa łacińska Infland). Zmarł 8.12.1807 r. w Wąsoszu w wieku 63 lat, w kapłaństwie 34 lata. Został pochowany w kościele parafialnym w Wąsoszu w pobliżu Ołtarza Głównego.

 

Ks. Piotr Modzelewski

 

Ks. Piotr Modzelewski (1767-1830) przed 1807 r. był wikariuszem w parafii w Wąsoszu, zastępcą proboszcza Hilarego Biedrzyckiego. Po jego śmierci został proboszczem wąsoskim. Od 1820 r. sprawował funkcję notariusza Konsystorza (Kurii Biskupiej)  w Sejnach, a od 1825 r. w Łomży. Zmarł 28.09.1830 w Wąsoszu w wieku 63 lat jako proboszcz wąsoski, dziekan Dekanatu Wąsoskiego, kanonik augustowski.

 

Ks. Antoni Łataczewski

 

Ks. Antoni Łataczewski ur. się 22.05.1795 r. we wsi Bobrówka, w parafii Kalinówka Kościelna, archidiecezja mohylewska, jako syn Stefana (1754-1826) i Urszuli. Uczęszczał do szkoły parafialnej w Tykocinie. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie wstąpił w dniu 1.10.1818 r. Utrzymywał się z fundacji biskupiej. W dniu 4.03.1821 r. w Tykocinie został wyświecony na kapłana przez biskupa diecezji sejneńskiej Ignacego Stanisława Czyżewskiego. Otrzymał prowizję na wikariusza w Kolnie. W latach 1828-1829 pozostawał komendarzem parafii w Zawadach, zastępując kanonicznego proboszcza tej parafii ks. Wiktora Baczewskiego. Przed 1832 r. był wikariuszem przy kościele parafialnym w Radziłowie dekanatu wiskiego. W dniu 20.01.1832 r. otrzymał w Jedwabnem od dziekana wiskiego ks. M. Augustynowicza świadectwo o "nienależeniu do rewolucji " (czytaj Powstania Styczniowego), co było dowodem dla władz carskich na zatwierdzenie kandydatury księdza na proboszcza w Wąsoszu.

Gdy w 1849 r., w Państwie Kościelnym rozpoczęły się rozruchy został wyznaczony przez biskupa na głównego koordynatora pozyskiwania ofiar w diecezji sejneńskiej na wsparcie papieża Piusa IX. 

Dokonując kontroli starszych ksiąg metrykalnych parafii wąsoskiej z przełomu XVII/XVIII w. w dniu  30.11.1852 podpisywał się jako Dziekan Dekanatu Wąsoskiego. W wykazie księży diecezji sejneńskiej czyli augustowskiej z 1852 r. wspomniany jako

Dec. Fer. Wąsosz. W latach 1840-1859 roczne wpisy kontrolne w księgach parafii wąsoskiej były parafowane przez ks. Franciszka Dmochowskiego Dziekana Wizkiego. Zmarł 21.02.1862 r. w Wąsoszu, jako proboszcz wąsoski. W księdze zgonów parafii wąsoskiej odnotowano jako świadka zgonu Wincentego Łataczewskiego (*1839 r.), wnuka rodzonego brata zmarłego księdza Stanisława Łataczewskiego (1776-1856).

 

Ks. Paweł Krajewski

 

Ks. Paweł Krajewski ur. się 28.01.1824 r. we wsi Ćwikły Rupie w par. Kołaki Kościelne, w rodzinie szlacheckiej, jako syn Tomasza i Agaty z Wiśniewskich. Ukończył 4 klasy gimnazjum gubernianego w Łomży. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie wstąpił 28.09.1845 r. Po 3 latach nauki został przeniesiony do Seminarium Duchownego Sejneńskiego. Na kapłana został wyświęcony przez biskupa płockiego Franciszka Pawłowskiego w dniu 11.03.1849 r. w Pułtusku. Jako neoprezbiter zostaó skierowany do parafii Urdomin (obecnie miasteczko na Litwie w okręgu olickim, tuż przy granicy z Suwalszczyzną). W parafii wąsoskiej pracował 31 lat (1862-1893), skąd został przeniesiony do parafii Św. Michała Archanioła w Łomży. Jednak już w 1893 r. objął urząd rektora Seminarium Sejneńskiego. Jednocześnie od śmierci biskupa ordynariusza, sejneńskiego Piotra Pawła Wierzbowskiego (1872 – 1893†) do czasu przybycia pod koniec 1897 roku z Kowna do Sejn

następnego ordynariusza Antoniego Baranowskiego, sprawował rządy w diecezji. Pobyt ks. Pawła Krajewskiego w Sejnach przypadł w okresie kiedy wśród społeczności litewskiej narastał ruch odrodzenia narodowego niosący niezgodę we wspólnocie wyznaniowej. Jako rektor Sejneńskiego Seminarium stał na stanowisku, że tylko dobrze wykształceni kapłani nie dadzą się uwieść hasłom szowinistycznym głoszonym przez ten ruch. Ks. Paweł Krajewski był zapewne kuzynem bp Romualda Jałbrzykowskiego, ur. w Łętowo Dąb par. Kołaki Kościelne, syna Feliksa Antoniego i Rozalii z Krajewskich, biskupa łomżyńskiego, arcybiskupa metropolity wileńskiego, od 1945 r. rezydującego w Białymstoku.

Ks. Paweł Krajewski zmarł w 1901 r. Spoczywa na cmentarzu parafialno - komunalnym w Łomży.

 

Ks. Wincenty Sienkiewicz

 

Ks. Wincenty Wilhelm Sienkiewicz ur. się w 1847 r. w Daniłowie par. Poświętne, jako syn Wilhelma i Anastazji z Bujnowskich. Przed 1879 r. rozpoczął posługę duszpasterską jako wikariusz w par. p.w. Nawiedzenia NMP w Sejnach, gdzie pozostawał do sierpnia 1882 r. Biskup sufragan sandomierski Paweł Kubicki, wspomina ks. Sienkiewicza w opracowaniu „Bojownicy kapłani za sprawę Kościoła i Ojczyzny w latach 1861-1915” Tom III poz. 87, jako, że za wyspowiadanie i udzielenie Komunii Św. w katedrze w Sejnach w dniu 20.06.1879 r. rodzinie byłych unitów przyłączonych do prawosławia został ukarany przez władze carskie grzywną pieniężną. Przed 1890 r. został proboszczem w parafii pw. Narodzenia NMP w Nowogrodzie, gdzie pozostawał do 1893 r. W latach 1893-1903 posługiwał jako proboszcz wąsoski. Wspierał inicjatywy społeczne parafian, w tym m.in. założenie w 1895 r. OSP w Wąsoszu. W1903 r. ks. Wincenty Sienkiewicz został administratorem parafii p.w. Św. Stanisława w Kobylinie Borzymach (pow. wysoko mazowiecki).

Jako proboszcz Kobylina w 1911 r. został wybrany delegatem do Centralnego Związku Katolickiego (kadencja 1911-1914) Diecezji Sejneńskiej czyli Augustowskiej. Zmarł dnia 27.12.1911 r. Był kanonikiem  katedry sejneńskiej i dziekanem Dekanatu Mazowieckiego.

 

Ks. Antoni Karpowicz

 

Ks. Antoni Karpowicz ur. się w dniu 17.08.1867 r. w Marynowie pow. Sejny, jako syn Piotra i Marianny z Przekopskich. Do parafii wąsoskiej ks. Antoni Karpowicz został przeniesiony w 1903 r. z parafii Drozdowo gdzie w latach 1902-1903 był proboszczem.  Z jego inicjatywy w dniu 28.10.1907 r. powstał w Wąsoszu parafialny Związek Katolicki, a ks. proboszcz został jego duchowym patronem. W 1913 r. związek liczył 215 członków. Przy związku istniała biblioteka parafialna, która w 1909 r. liczyła 878 woluminów i 267 czytelników. W 1908 r. ks. Antoni Karpowicz został wybrany na członka Komisji Rewizyjnej ( I zastępcę komisji) Związku Katolickiego w diecezji sejneńskiej czyli augustowskiej. W czasie probostwa ks. Antoniego Karpowicza w Wąsoszu wykonano nowe sklepienie krzyżowo – żebrowe kościoła farnego, przebudowano kruchtę z chórem, dobudowano do prezbiterium kościoła zakrystię i kaplicę św. Antoniego, wyremontowano wolnostojącą przy kościele drewnianą dzwonnicę, zbudowano na dachu kościoła sygnaturkę, oraz po 1905 r. wybudowano dużą murowaną plebanię w miejsce starej drewnianej. Ks. Antoni Karpowicz od 1919 r. był dziekanem Dekanatu Wąsoskiego. Zmarł 12.11.1923 r. w szpitalu Przemienienia Pańskiego w Warszawie. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Wąsoszu.

 

Ks. Wojciech Chojnowski

 

Ks. Wojciech Chojnowski ur. się 11.02.1880 r. w Łomży, jako syn Piotra i Anny z Chojnowskich (śl. 1876 r. Szczepankowo). Święcenia kapłańskie otrzymał 24.06.1905 r. w Sejnach. W latach 1823- 1824 pełnił obowiązki proboszcza parafii wąsoskiej. Poza obowiązkami administratora parafii zaangażowany był w działalność dozoru szkolnego, którego podstawowym zadaniem było czuwanie nad rozwojem szkolnictwa elementarnego w gminie. Najpierw pełnił funkcję przewodniczącego dozoru w Szczuczynie, a następnie na terenie gminy Wąsosz.

Od 1925 r. został proboszczem parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie. W latach 1929-1930 był kapelanem pomocniczym w Augustowie (suwalska parafia wojskowa). W czasie okupacji kapelan Obwodu Augustów AK, pseudonim „Józef”. W dniu 22.03.1943 r. został aresztowany przez Gestapo i skazany na karę śmierci. Dzięki pomocy właściciela browaru w Suwałkach p. Kunki, z pochodzenia Niemca, po trzech miesiącach zwolniony.

W latach 1945-1947 odbudował zniszczony w czasie II wojny światowej kościół (bazylikę mniejszą) w Augustowie. Dziekan augustowski i kanonik Kapituły Łomżyńskiej. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługo z Mieczami. Ppor. cz. w. Zginął w wypadku samochodowym w dniu 5.08.1947 r. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Augustowie.

 

Ks. Piotr Krysiak

 

Ks. Piotr Krysiak urodził się 18.02.1871 r. w Piątkowiznie, w parafii Turośl (obecnie Zalas) w rodzinie rolników Józefa i Wiktorii z d. Gleba. Ukończył kolejno:  Gimnazjum Męskie w Łomży ( 1887 r.), Seminarium Duchowne w Sejnach (1891 r.), Akademię Duchowną w Petersburgu (1895 r.).

Pracę duszpasterską rozpoczął w Sejnach jako wikariusz przy kościele katedralnym. Jednocześnie prowadził wykłady w Seminarium Duchownym w Sejnach. Po czterech latach pracy w Sejnach na własną prośbę został przeniesiony z dniem 12.03.1899 r. do Archidiecezji Mohylewskiej, w której pracował 22 lata. W okresie 5.05.1920  – 12.11.1920 był więziony przez bolszewików. W ramach wymiany zakładników w dniu 29.09.1921 r. został uwolniony. W latach 1921 – 1923 był proboszczem w parafii Kuzie, a w latach 1923 – 1924 w parafii Turośl. Od 1.01.1925 r. ks. Piotr Krysiak został proboszczem parafii Wąsosz i dziekanem dekanatu wąsoskiego, a od 1928 r. dziekanem dekanatu szczuczyńskiego.

Posiadał godność Prałata Kustosza Kapituły Kolegiackiej Sejneńskiej, a od 1937 r. Kanonika Honorowego Kapituły Katedralnej Łomżyńskiej. Z dniem 30.09.1937 r. ks. Piotr Krysiak przeszedł na emeryturę i zamieszkał w nabytym domu w Łomży. Tu zmarł 24.10.1947 r. i został pochowany na cmentarzu katedralnym.

W okresie pobytu w Łomży, ks. kan. prałat Piotr Krysiak był częstym gościem w majątku Lutosławskich w Drozdowie koło Łomży, gdzie przebywał schorowany Roman Stanisław Dmowski (1864-1939) – Prezes Narodowej Demokracji. Ostatnie namaszczenie otrzymał od ks. Piotra Krysiaka. On też prowadził kondukt pogrzebowy z Drozdowa do katedry łomżyńskiej.

 

Ks. Antoni Kuklewicz

 

Ks. Antoni Kuklewicz ur. się 1.11.1888 r. w Gibach w parafii Sejny, jako syn Augustyna i Rozalii z Paszkiewiczów. Ukończył Seminarium Duchowne i przyjął w 1913 r. święcenia kapłańskie w Sejnach. Jako wikariusz pracował w parafiach w Miastkowie, Łomży, Grajewie i Suwałkach. Jako młody kapłan był związany z ruchem narodowym. Po wyparciu Litwinów z Sejn (Powstanie Sejneńskie) przez Polaków, zorganizował w dniu 21.09.1919 r. manifestację niepodległościową w Sejnach. W pierwszych demokratycznych wyborach do rady miejskiej Suwałk w dniu 18.07.1920 r. został wybrany przez mieszkańców Suwałk na radnego. W dniu 22.01.1921 r. został proboszczem w Lipsku nad Biebrzą. Do 1925 r. odbudował kościół, plebanię i budynki gospodarcze zniszczone w 70 % w czasie działań wojennych, oraz wybudował dom katolicki. Z dniem 7.09.1937 r. został proboszczem w Wąsoszu i dziekanem Dekanatu Wąsoskiego. Z nabytym doświadczeniem w poprzedniej parafii przystąpił do odrestaurowania kościóła pokarmelickiego, oraz budowy obok tegoż kościoła dużego murowanego Domu Parafialnego z pomieszczeniami przeznaczonymi na spotkania dla organizacji religijnych, patriotycznych, społecznych i z pomieszczeniem na bibliotekę parafialną. Część budynku stanowiła sala widowiskowa ze sceną, miejscem dla orkiestry i z obszerną widownią. Pomieszczenia pod parterem były przewidziane na piekarnię i sklepy. Ks. Antoni Kuklewicz jako proboszcz najpierw w Lipsku a następnie w Wąsoszu był opiekunem katolickich stowarzyszeń młodzieżowych, organizacji społecznych i  rolniczych. W działalności ks. Kuklewicza jako kapłana najważniejsze było nauczanie prawd wiary, troska o kult maryjny, ale i odpowiednia oprawa nabożeństw. Za działalność patriotyczną został w 1939 r. odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Posiadał godność kanonika i prałata kapituły katedralnej łomżyńskiej. Zmarł 23.12.1950 r. i spoczywa na cmentarzu parafialnym w Wąsoszu.

 

Ks. Józef Skomoroszko

 

Ks. Józef Skomoroszko, urodził się 17.03.1895 r. we wsi Pohorany par. Kwasówka, pow. grodzieński (obecnie Białoruś), jako syn Michała i Marii z d. Kaszubowicz. Seminarium Duchowne ukończył w Sejnach. Po wybuchu l wojny świa­towej z większością kleryków znalazł się w Akademii Duchownej w Petersburgu. W 1918 r. Akademia została rozwiązana, a alumn Jó­zef Skomoroszko znalazł się w Seminarium Duchownym w Łomży. Święcenia kapłańskie otrzymał w dniu 30.11.1919 r. z rąk bpa Romualda Jałbrzykowskiego. Pierwsze trzy lata kapłaństwa przepracował jako  prefekt w szkołach podstawowych w Sokołach i w Łomży.  W latach 1924-1926 praco­wał w inspektoracie szkolnym na Wołyniu. Następnie pracował jako wikariusz w parafii Puchały (1926 – 1930). Kolejne parafie to probostwa ks. Józefa Skomoroszki: Chlebiotki (1930 – 1932), Słucz (1932 – 1939), Janówka (1939 – 1951), Wąsosz (1951 – 1957), Grajewo (1957 – 1962). Proboszczem i dziekanem w Wąsoszu został  w dniu 17.05.1951 r. Wybu­dował ogrodzenie wokół nowej części cmentarza grzebalnego. 19 grudnia 1957 r. został proboszczem i dziekanem w Grajewie. W dniu 12.04.1960 r. mianowany został Kanonikiem Ka­pituły Kolegiackiej w Sejnach. Zmarł 27.06.1962 r. w Grajewie. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Gra­jewie.

 

Ks. Edward Polak

 

Ks. Edward Polak urodził się 24.01.1903 r. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Rezerwy w stopniu ppor. rez. art., wstąpił do Seminarium Duchownego w Łomży. Święcenia kapłańskie otrzymał 8.03.1931 r. We wrześniu 1931 r. rozpoczął pracę w Grajewie jako wikariusz i prefekt szkół powszechnych. Następnie był wikariuszem w Łapach (1931 – 1932), w Dąbrowie Wielkiej (1933 – 1934), w Andrzejewie (1934 – 1935) i Myszyńcu. W czasie okupacji był proboszczem w niewielkiej parafii Złotoria p.w. św. Józefa (pow. Wysokie Mazowieckie) wydzielonej w 1919 r. z parafii p.w. Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie. Tu w 1941 r. został zaprzysiężony jako żołnierz ZWZ - AK o pseudonimie „Jezgar”. Po wyzwoleniu w okresie 1945 – 1950 pracował jako proboszcz w parafii p.w. Wniebowzięcia N.M.P w Hodyszewie, gdzie kontynuował rozpoczętą przez swego poprzednika budowę obecnego kościoła parafialnego. W latach 1951-1958 pozostawał proboszczem parafii p.w. Podwyższenia Krzyża Św. w Bargłowie. W 1953 r. otrzymał wyrok więzienia w procesie „Huzara”. Po 24 latach pracy w parafii p.w. Przemienienia Pańskiego w Wąsoszu (1958 – 1982) przeszedł na emeryturę. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i mianowany por. rez. Zmarł 29.07.1989 r.

 

Ks. Stanisław Jaworowski

 

 

Ks. kan. Stanisław Jaworowski święcenia kapłańskie otrzymał w dniu 29.06.1959 r.  W latach 1964-1967 pracował jako wikariusz w parafii Św. Trójcy w Grajewie. W latach 1982 – 1994 pozostawał proboszczem w parafii Przemienienia Pańskiego  w Wąsoszu. W dniu 9.12.1987 r. otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Katedralnej z rąk bp łomżyńskiego Juliusza Paetza. Zmarł 26.05.2012 r. w szpitalu w Grajewie. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 29.05.2012 r.  w Łomży.

​

​

​

  

Ks. Jan Wnorowski

 

Ks. Jan Wnorowski w latach 1973-1977 pracował jako wikariusz w pr. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Łapach. W latach 1981-1990 pracował w diecezji ełckiej w par. pw. Zwiastowania NMP w Krasnyborze, gdzie dobudował do kościoła kruchtę.

W dniu 9.12.1987 r. otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Sejneńskiej z rąk bp łomżyńskiego Juliusza Paetza.

W latach 1994-2000 ks. Jan Wnorowski pozostawał proboszczem w par. Przemienienia Pańskiego w Wąsoszu.

Od 2000 r. pracował kilka lat na Biiałorusi, m.in. w 2002 r. jako proboszcz w parafiach Hołynka i Persuń (Rejon Grodzieński). Dla dzieci i młodzieży z Białorusi z diecezji grodzieńskiej organizował kolonie w Ośrodku „Caritas Bliżnim” należącym do Caritas diec. Łomżyńskiej w Ptakach k. Nowogrodu.

Do dn. 30.06.2012 r. ks. kan. mgr Jan Wnorowski pozostawał  rektorem w kościele w Wykrocie, kiedy to przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Domu Wspólnoty Kapłańskiej w Łomży. Jako emeryt organizuje kolonie i sprawuje opiekę duszpasterską nad dziećmi i młodzieżą z Białorusi z diecezji grodzieńskiej przebywającej w ośrodku Caritas diec. Łomżyńskiej.

 

 Ks. Marek Milanowski

 

Ks. Marek Milanowski ur. się w dniu 3.02.1960 r. w Augustowie, jako syn Piotra i Krystyny z d. Trocka. Święcenia kapłańskie przyjął 01.06.1985 r. w Łomży z rąk bp. Juliusza Paetza.

Jako wikariuszem pracował parafiach: Turośl (1985-1987), Łomża par. pw. Miłosierdzia Bożego (1987-1988), Myszyniec (1988-1990), Stawiski (1990-1992), Rzekuń (1992-1996), Szumowo (1996-1997). W latach (1997-2000) pozostawał proboszczem par. Zawady Kościelne, a z dniem 24.08.2000 r. został mianowany proboszczem w par. pw. Przemienienia Pańskiego Wąsoszu i wicedziekanem Dekanatu Szczuczyn. W 2003 roku otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Katedralnej Łomżyńskiej.

W latach 1992 – 2000 przewodniczył pieszej pielgrzymce z diecezji łomżyńskiej na Jasną Górę. W okresie 1995-1996 był członkiem Komisji Głównej I Synodu Diecezji Łomżyńskiej. Od 1997 r. członek diecezjalnej rady duszpasterskiej. Od 2007 r. członek rady kapłańskiej.

 

Dziekani

 

Dziekani proboszczowie wąsoscy, lub wizytatorzy dekanalni pozostający proboszczami w innych parafiach:

​

Ks. Jan Bastkowski

​

Ks. Jan Bastkowski, kanonik pułtuski, w dniu 17.090.1739 r. dokonał wizytacji generalnej parafii Wąsosz (wpis w księdze zgonów).

​

Ks. Stanisław Grzymała

 

Ks. Stanisław Grzymała, w latach1745-1767 zarządzał parafią Trójcy Przenajświętszej w Zambrowie, proboszcz drozdowski, dziekan łomżyński, kanonik katedralny płocki. W dniu 15.07.1763 r. odbył wizytację generalną w parafii Wąsosz.

 

Ks. Wojciech Świderski

 

Ks. Wojciech Świderski, kanonik pułtuski, dziekan wizneński, w latach 1774-1801 był proboszczem w  parafii p.w. Znalezienia Krzyża Świętego w Małym Płocku. W dniach 19-21.10.1775 r. dokonał wizytacji dekanalnej w parafii Wąsosz jako wizytator Dekanatu Wiskiego i Wąsoskiego, kanonik pułtuski (wpisy w księgach metrykalnych).

 

Ks. Wojciech Kołomyjski

 

Ks. Wojciech Kołomyjski w 1753 r. został proboszczem kolneńskim. Posiadał godność kanonika płockiego. Z jego inicjatywy w 1770 r. powstało przy kościele kolneńskim  Bractwo Miłosierdzia, a w 1772 r. Bractwo Różańca Świętego. W latach 1780-1781 wystawił nowe budynki folwarczne, karczmę z „kamerą”, browar, oraz odbudował 2 – izbowy szpital dla kilku ubogich. Po spaleniu miasta Kolna przez Prusaków w czasie Powstania Kościuszkowskiego w 1794 r., dzięki jego staraniom zbudowano w Kolnie kościół św. Katarzyny. Szpital i kościół spłonęły w czasie Powstania Listopadowego w dniu 27.02.1831 r.

Ks. Wojciech Kołomyjski w latach 1779-1802 dokonywał wizytacji dekanalnych w parafii Wąsosz (wpisy w księgach metrykalnych) jako dziekan wąsoski, proboszcz kolnieński.

W dniach 27 - 28 kwietnia 1785 r. ks. Wojciech Kołomyjski, pleban w Kolnie, dziekan wąsoski wziął udział w nadzwyczajnym spotkaniu dziekanów diecezji płockiej w pałacu biskupów płockich w Pułtusku. Zwołał je na początku swoich rządów biskup płocki Krzysztof  Hilary Szembek. Ks. Wojciech Kołomyjski wziął udział w zgromadzeniu wśród księży prałatów i kanoników  z archidiakonatu pułtuskiego.

 

Ks. Walenty Struniowski

 

W dniu 15.10.1804 r. dokonał wizytacji dekanalnej w parafii Wąsosz (wpisy w księgach metrykalnych) jako wizytator dekanalny, proboszcz par. Lachowo.

 

Ks. Jakub Filochowski

 

W latach 1814-1835 ks. Jakub Filochowski był proboszczem w  parafii p.w. Znalezienia Krzyża Świętego w Małym Płocku. W dniu 01.01.1826 r. dokonał wizytacji dekanalnej w parafii Wąsosz jako Dziekan Wizki (wpisy w księgach metrykalnych).

 

Ks. Mateusz Głowiński

 

Ks. Mateusz Głowiński co najmniej od 1828 r. był proboszczem w Radziłowie i Dziekanem Wizkim (w okresie 1828-1829 dokonał wizytacji dekanalnych w parafii wąsoskiej jako Dziekan Wiski).

W dniu 11.12.1829 r. w domu dziekana w Radziłowie jako dziekan wizneński, odebrał od proboszczów Słucza, Lachowa i Poryte przysięgę wierności cesarzowi Rosji, królowi Polski.

Ks. Marcin Głowiński (wzm. 28.03.1835) - oficjał konsystorza litewskiego.

W diecezji augustowskiej czyli sejneńskiej do 1837 r. istniały dwa konsystorze:

- łomżyński dla parafii z diecezji płockiej i łuckiej (repartycja łomżyńska) oraz

- litewski dla parafii z diecezji wileńskiej i żmudzkiej (repartycja litewska).

Kolejni biskupi sejneńscy mieszkali w Warszawie, dopiero bp Paweł Straszyński w 1837 r. osiadł w Sejnach i utworzył w tym mieście jeden konsystorz dla całej diecezji, tak było do pierwszej wojny światowej. Każdy z obu konsystorzy przeprowadzał egzamin dla swojego okręgu: konsystorz łomżyński w klasztorze Kapucynów w Łomży, konsystorz litewski w kilku miejscowościach, gdzie aktualny oficjał konsystorza był proboszczem.

Ks. Marcin Głowiński urząd proboszcza parafii Radziłów sprawował do 1837 r., kiedy to ze względu na podeszły wiek, na polecenie biskupa przekazał zarząd parafią wikariuszowi. Zmarł w tym samym roku.

 

 Ks. M. Augustynowicz

 

W dniu 09.06.1832 r. dokonał wizytacji dekanalnej w parafii Wąsosz (wpisy w księgach metrykalnych) jako Dziekan Wizki, a w latach 1833-1839 dokonywał wizytacji dekanalnych w parafii Wąsosz (wpisy w księgach metrykalnych) jako Dziekan Wąsoski

 

Ks. Franciszek Dmochowski

 

Ks. Dmochowski Franciszek Florencjusz ur. się 20.10.1798 w Dąbrowa Michałki, par. Dąbrowa Wielka, diec. augustowska; w rodzinie szlacheckiej. Ukończył  szkołę parafialną w Dąbrowie i 6 klas szkoły parafialnej w Tykocinie. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie  wstąpił 29.09.1819. W dniu 7.02.1821 został z seminarium usunięty i powtórnie przyjęty 1.09.1823. Utrzymywał się z funduszu biskupiego. Na kapłana  został wyświęcony przez bpa sufragana Polikarpa Augustyna  Marciejewskiego 25.03.1825 w Sejnach.

W latach 1840-1859 odbywał wizytacje dekanalne w parafii wąsoskiej jako Dziekan Wiski, gdzie był proboszczem.

 

Ks. Piotr Leopold Wnorowski

 

Ks. Wnorowski Piotr Leopold ur. się 12.05.1815 w Jankowo Skarbowo, par. Nowogród, diec. augustowska w rodzinie szlacheckiej, jako syn Jana i Salomei z d. Chojnowska. Ukończył 4 klasy szkoły wojewódzkiej w Łomży. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie wstąpił 30.09.1834 r., które ukończył  30.06.1838 r.. Na kapłana został wyświęcony przez bpa diecezjalnego sejneńskiego Pawła Straszyńskiego w dniu 1.07.1838 r. w Kuleszach. Był kandydatem do warszawskiej Akademii Duchownej, z czego zrezygnował. Pracę kapłańską  rozpoczął jako wikariusz w par. Szumowo. W latach 1842-1848 pracował w parafii Kuczyn. Od 1848 r. został proboszczem par. Trójcy Przenajświętszej w Grajewie. Na polecenie konsystorza, zanim objął parafię Grajewo musiał odprawić pięciodniowe rekolekcje w klasztorze w Wąsoszu. W 1859 r. został mianowany kanonikiem honorowym Diecezji Kujawsko-Kaliskiej i Dziekanem Dekanatu Wąsoskiego, pozostając proboszczem grajewskim i Dziekanem Wąsoskim do 1866 r. Zmarł 26.11.1885 r. w Krasnypolu.

 

 Ks. Mateusz Kuderkiewicz

 

Ks. Mateusz Kuderkiewicz ur. się 16.09.1807 r. Święcenia kapłańskie otrzymał 1.11.1831 r. W latach 1842-1865 był proboszczem Czerni i Brzozowy w czasie przynależności do par. Lipniki. W 1844 r. poświęcił kościół. Podniósł życie religijne na wysoki poziom poprzez katechizację. W 1852 r. wspomniany jako proboszcz parafii Lubotyń dek. Łomża. Był pierwszym dziekanem Dekanatu Kolnieńskiego utworzonego w 1867 r. Jako Dziekan Kolnieński w latach 1868-1876 dokonywał wizytacji dekanalnych w parafii Wąsosz (wpisy w księgach metrykalnych). Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Kolnie (B3/6/36).

 

Ks. Marcjan Włostowski

 

Ks. Włostowski Marcjan ur. się 10.01.1833 r. we wsi Włosty Olszanka, par. Dąbrowa Wielka, diecezja augustowska, w rodzinie szlacheckiej, jako syn Dionizego i Józefy z d. Mystkowska. Ukończył 5 klas szkoły powiatowej w Łomży. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie wstąpił  28.09.1855, które ukończył w dniu 6.07.1859. Na kapłana wyświęcony został przez bpa żmudzkiego Macieja Kazimierza Wołonczewskiego w dniu 30.08.1859 w Worniach (w latach 1417-1864 stolica biskupstwa żmudzkiego). Pracę duszpasterską rozpoczął w parafii w Zambrowie. W dniu 25.12.1877 dokonał wizytacji parafii Wąsosz jako Dziekan Kolnieński.

W latach 1902-1905 ks. Marcjan Włostowski był administratorem parafii Św. Bartłomieja w Kuleszach Kościelnych, gdzie 4.10.1905 r. zmarł w wieku 72 lat.

​

 Ks. Ludwik Stefan Talarowski

 

Ks. Ludwik Stefan Talarowski ur. się 5.09.1824 r. w Łomży, jako syn Leona i Zuzanny z Malonowskich. Na kapłana został wyświecony 16.07.1848 r. Jako wikariusz pracował m.in. w Łomży. Od 1860 r. nauczał religii w łomżyńskiej 5-cio klasowej

Szkole Powiatowej. Po wybuchu Powstania Styczniowego należał w Łomży do władz naczelnych powstania. Pod koniec 1863 r. został aresztowany i przesłuchiwany w więzieniu łomżyńskim. W latach 70-tych XIX w. ks. Ludwik Talarowski został administratorem parafii p.w. Narodzenia NMP w Rajgrodzie. W czasie obrad Soboru Watykańskiego I (1869-1870) zachęcał lud do modlitwy za sobór, pomimo zakazu władz cywilnych mówienia w kościołach o papieżu i biskupach zgromadzonych na soborze w Rymie. Zarządzający sprawami wyznań w Królestwie Polskim Muchanow polecił księdza upomnieć. W 1872 r. ks. Ludwik Talarowski odkupił i wyremontował za własne pieniądze, a następnie przekazał na własność parafii klasycystyczną kaplicę grobową rodu Bagińskich stojącą na cmentarzu parafialnym w Rajgrodzie. Kaplica została zbudowana w 1826 r. przez dziedzica z Modliszewa Józefa Bagińskiego, a podczas bitwy o Rajgród w dniu 29.05.1831 r. zniszczona. Ksiądz Talarowski

zapobiegł rozbiórce kaplicy. W latach 1878-1883 dokonywał wizytacji dekanalnych w parafii Wąsosz

(wpisy w księgach metrykalnych) jako Dziekan Kolneński. Staraniem księdza Ludwika Talarowskiego w kościele parafialnym Św. Anny w Kolnie zbudowano nowy Ołtarz Główny, z centralnie usytuowanym krzyżem i umieszczonym w górnej części ołtarza obrazem Św. Anny.

W dniu 14.05.1893 r. generał gubernator warszawski postanowił usunąć księdza Ludwika Talarowskiego ze stanowiska dziekana kolneńskiego i przenieść go na inne probostwo poza powiaty: kolneński, mazowiecki i augustowski. Powodem przeniesienia ks. było oskarżenie go o fanatyzm religijny (odmówił pochowania na cmentarzu osoby wyznania prawosławnego). Proboszczem parafii pw. Św. Anny w Kolnie pozostawał do września 1893 r. kiedy to zastąpił go ksiądz Stanisław Kossakowski.

Dnia 17.07.1898 r. ks. Ludwik Talarowski administrator parafii p.w. Wniebowzięcia NMP w Śniadowie obchodził 50-tą rocznicę kapłaństwa. W uroczystej Mszy Św. uczestniczyło 26 kapłanów. Zmarł 17.06.1902 r. w Sniadowie jako emeryt (od 1901 r. proboszczem był ks. Jerzy Kamiński).

 

Ks. Karol Wyrzykowski

 

Ks. Karol Wyrzykowski ur. się 4.11.1839 r. w Wiśniewie par. Zambrów, jako s. Piotra i Marianny z Wiśniewskich.

W latach 1884-1890 dokonywał wizytacji dekanalnych w parafii Wąsosz (wpisy w księgach metrykalnych) jako dziekan Dekanatu Szczuczyńskiego z siedzibą w Grajewie, gdzie pozostawał proboszczem. Dzięki jego staraniom w latach 1878-1882 został wybudowany w Grajewie obecny murowany kościół pw. Trójcy Przenajświętszej.

​

„W 1878 r. ks. Wyrzykowski powiadomił bpa P. Wierzbowskiego, iż w Grajewie zawiązał się komitet budowy kościoła, dawny kościół spłonął. Gubernator łomżyński pozwolił 42 osobom kwestować po całej guberni a nawet upoważnił swoją córkę mieszkającą w Petersburgu do zbierania ofiar na kościół w Grajewie. Naczelnik stacji w Grajewie czyni zbiórki wśród swoich pracowników i osób podróżujących koleją. Sąsiedni księżą są gotowi przez kilka niedziel zbierać pieniądze w kościołach. Niech tylko biskup pozwoli im ogłosić z ambon. Bp Wierzbowski odpowiedział, iż uczyniłby to chętnie, ale to rząd pozwala na zbieranie składek. On najpierw zwróci się do władz cywilnych a gdy otrzyma aprobatę, pozwoli na ogłoszenie z ambon”

           Żródło: Witold Jemielity. Budownictwo kościelne w Królestwie Polskim.

 

W sierpniu 1891 r. ks. Karol Wyrzykowski został administratorem parafii p.w. Narodzenia NMP w Rajgrodzie. Generał gubernator warszawski w dniu 12.02.1898 r.  udzielił oficjalnej wymówki ks. Karolowi Wyrzykowskiemu, proboszczowi par. Rajgród za to, że w czasie nabożeństwa galowego w dniu 17.10.1897 r. był w konfesjonale i spowiadał parafian. Zmarł w Rajgrodzie w dniu 23.06.1899 r. jako administrator parafii p.w. Narodzenia NMP w Rajgrodzie.

 

Ks. Józef Lendo

 

Ks. Józef Lendo ur. się 22.11.1836 w Nowogrodzie, par. Nowogród, diec. augustowska, jako syn Jana i Marianny z d. Tońska. Ukończył 4 klasy szkoły powiatowej w Łomży. Do Seminarium Duchownego w Tykocinie wstąpił 28.09.1855, które ukończył  6.07.1859. Wyświęcony na kapłana przez bpa żmudzkiego Macieja Kazimierza Wołonczewskiego w dniu 30.08.1859 w Worniach (w latach 1417-1864 stolica biskupstwa żmudzkiego). Jako neoprezbiter został skierowany do parafii Szczebra. W okresie 1860-1864 był wikariuszem w parafii Wąsosz. W latach 1869-1870 zastępował proboszcza w parafii w Niedźwiadna, a następnie do 1881 r. był proboszczem w par. Piekuty. Wobec oskarżenia księdza przez władze prawosławne, że robi wszystko aby utrzymać unitów  przy katolicyzmie, wydano decyzję o przeniesieniu księdza z dniem 27.04.1881 r. do parafii gdzie nie ma unitów. W okresie 1891-1912 pozostawał proboszczem grajewskim i dziekanem szczuczyńskim. Dnia 11.06.1907 r. założył w Grajewie pierwszy parafialny Związek Katolicki w diecezji sejneńskiej. Związek liczył 107 osób. W latach 1912-1921 pełnił pozostawał  proboszczem par. Św. Michała Archanioła w Łomży. Posiadał godność kanonika katedralnego. Po jego śmierci we wrześniu 1921r. na plebanii przyszłej katedry zamieszkał bp Jałbrzykowski.

 

Ks. Józef Butanowicz

 

Ks. Józef Butanowicz ur. się na Litwie w dniu 5.11.1859 r. Święcenia kapłańskie przyjął 12 XI 1882 r. Jako wikariusz pracował w parafiach: Sokoły (1882-1883), Miastkowo (1883-1886), Nowogród (1886-1887), Łomża (1887-1896). Następnie pełnił obowiązki proboszcza w parafiach: Przytuły (1896-1900), Poświętne (1900-1913), Grajewo (1913-1930). Dzięki jego staraniom w parafii Poświętne zbudowano nowy murowany kościół w miejsce drewnianego, który spłonął 27.01.1899 r. Nowa świątynia w stylu neogotyckim powstała wg projektu warszawskiego architekta Józefa Piusa Dziekońskiego. W czerwcu 1903 r. dziekan łomżyński ks. Piotr Włostowski poświęcił fundamenty, a dnia 13.10.1907 r. kościół pw. Przemienienia Pańskiego został poświęcony. Ks. Józef Butanowicz był też patronem duchowym Związku Katolickiego w par. Poświętne liczącego w 1913 r. 237 członków. Pełnił też przez kilka kadencji funkcję  zastępcy członka zarządu Zw. Katolickiego w diecezji

sejneńskiej czyli augustowskiej. Jak już wspomniano w latach 1913-1930 ks. Józef Butanowicz pozostawał proboszczem parafii Trójcy Przenajświętszej w Grajewie. W latach 1913-1919 sprawował funkcję dziekana Dekanatu Szczuczyńskiego z siedzibą w Grajewie. Posiadał godność prałata kolegiaty sejneńskiej. W czasie I wojny światowej przebywał w niewoli niemieckiej. Był jednym z założycieli Spółdzielni „Rolnik” (1921 r.) w Grajewie, inicjatorem budowy Domu Parafialnego w Grajewie (1924 r.), prezesem grajewskiego Koła Macierzy Szkolnej. Był też członkiem Krucjaty ("Armii Krzyża Świętego"). Każdy członek był zobowiązany corocznie ofiarować dobrowolny datek na potrzeby Ziemi Świętej. Po śmierci członka jego dusza była polecana modłom stróżów miejsc świętych i członków tej armii. Ks prałat Józef Butanowicz zm. 13.11.1930 r. w Grajewie i spoczywa na cmentarzu parafialnym.

​

Wykaz księży

 

Księża proboszczowie (administratorzy) parafii wąsoskiej. Kolorem zaznaczono proboszczów sprawujących funkcję dziekanów dekanatu wąsoskiego (okres administr./ proboszczowie, administratorzy par. Wąsosz):

       przed 1696–1700 Ks. Gutowski Stanisław      

1710–1720 Ks. Kobyliński Wojciech

1720–1748 Ks. Bruliński Jakub

1748–1749 Ks. Kaczkowski Tomasz

1749–1761 Ks. Borawski Stanisław

1761–1764 Ks. Szymański Jerzy

1764–1771 Ks. Święszkowski Jakub

1771–1773 Ks. Łokuniewski Jan *

1773–1777 Ks. Kowalewski Grzegorz *

1777–1781 Ks. Gniewieski Stanisław

1781–1793 Ks. Rakowski Jan

1793–1794 Ks. Gutowski Jan

1794–1796 Ks. Mietelski Teodor Augustyn

1796–1807 Ks. Biedrzycki Hilary

1807–1830 Ks. Modzelewski Piotr

1832–1862 Ks. Łataczewski Antoni

1862–1893 Ks. Krajewski Paweł

1893–1903 Ks. Sienkiewicz Wincenty

1903–1923 Ks. Karpowicz Antoni**

1923–1924 Ks. Chojnowski Wojciech

1925–1937 Ks. Krysiak Piotr

1937–1950 Ks. Kuklewicz Antoni

1950–1957 Ks. Skomoroszko Józef

1958–1982 Ks. Polak Edward

1982–1994 Ks. Jaworowski Stanisław

1994–2000 Ks. Wnorowski Jan

2000–         Ks. Milanowski Marek

* W księgach metrykalnych parafii wąsoskiej w okresie 1771-1777 kilka razy był wspomniany ks. Andrzej Hassman kanonik pułtuski, jako delegowany do zarządzania parafią wąsoską w roli kuratora (wzm. 25.03.1771, 6.10.1775, 31.08.1777), gdy w latach 1771-1773 proboszczem wąsoskim pozostawał ks. Jan Łokuniewski, a w latach 1773-1777 ks. Grzegorz Piotr Kowalewski. Ks. Andrzej Hassman wspomniany jest też w akcie zgonu (9.03.1793) ks. kan. Jana Rakowskiego, proboszcza wąsoskiego w latach 1781-1793.

W 1783 r. ks. kan. Andrzej Hassman pozostawał proboszczem w kościele Panny Marii w Pułtusku (jest to bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP – parafia Św. Mateusza). Wynika to ze sprawozdania po wizytacji parafii św. Mateusza w Pułtusku. Dwa lata później (27 – 28.04.1785 r.) wśród dziekanów diecezji płockiej biorących udział w nadzwyczajnym spotkaniu w pałacu biskupów płockich w Pułtusku był ks. kan. Andrzej Hassman.

** Ks. Antoni Karpowicz dziekanem Dekanatu Wąsoskiego został w 1919 r.

​